Niemal każdy z nas doświadczył przynajmniej raz w życiu nieprzyjemnego uczucia drętwienia rąk lub nóg. Często określamy to jako ścierpnięcie lub mrówki w kończynie. Zwykle takie mrowienia nie trwa długo i chociaż nie jest to miłe uczucie, nie jest też bolesne. Zazwyczaj mija po kilku minutach i chwilę później już o nim nie pamiętamy.
Wynika to z faktu, że w zdecydowanej większości przypadków drętwienie kończyn jest niegroźne i nie utrudnia nam codziennego funkcjonowania.
W Centrum KORE w Swarzędzu mamy duże doświadczenie kliniczne w diagnozowaniu i leczeniu drętwienia rąk w nocy.
Co jednak w sytuacji, gdy drętwienie utrzymuje się dłużej?
Co, jeśli występuje coraz częściej i sprawia, że wykonywanie codziennych czynności staje się utrudnione?
Czy warto zgłosić się do lekarza w przypadku występowania objawów mrowienia rąk i nóg?
Drętwienie rąk – co to jest?
Drętwienie rąk – co to jest?Drętwienie palców u rąk, inaczej mrowienie dłoni, jest nieprzyjemnym uczuciem, które może być wywołane przez różnego rodzaju czynniki. Fachowo określane jest mianem parestezji lub inaczej czucia opacznego, jednak w praktyce częściej określane jest jako mrówki lub igiełki w dłoni (od angielskiej nazwy pins and needles).
Wrażenie to może pojawić się w niemal każdej części ciała, jednak najczęściej jest obserwowane na kończynach. Może wystąpić na całych rękach i nogach lub tylko na ich fragmentach, na przykład palcach. Zwykle nie ma reguły co do czasu pojawiania się mrowienia – możemy je obserwować zarówno w ciągu dnia, jak i w nocy.
Chociaż drętwienie rąk i nóg jest z reguły bezbolesne, może być uczuciem bardzo nieprzyjemnym i utrudniającym wykonywanie niektórych czynności. W znacznej większości przypadków mrowienie mija samoistnie po kilku minutach. Czasami jednak potrzebne jest lekkie „rozruszanie” ręki, na przykład przez jej rozmasowanie, aby mrówki przeszły szybciej.
Dlaczego drętwieją palce u rąk? Przyczyn może być naprawdę wiele, jednak najczęściej powód jest bardzo prozaiczny i niegroźny. Mrowienia powstają w wyniku ograniczenia przepływu krwi, a co z tym idzie zahamowania przewodnictwa nerwowego do danej części ciała, na przykład ręki lub nogi.
Wynika to najczęściej z przyjmowania niewygodnej pozycji ciała, która skutkuje długotrwałym uciskiem na kończynę, a to prowadzi do jej chwilowego niedokrwienia. Takie drętwienia zdarzają się każdemu z nas i nie powinny wywoływać obaw o zdrowie. Sytuacja wygląda inaczej w przypadku, gdy drętwienie pojawia się często, trwa długo, nawet kilka lub kilkanaście godzin.
Jeśli drętwieniu ulega więcej niż jeden fragment ciała i towarzyszą mu dodatkowe objawy, może to być oznaką poważniejszej choroby. Takich symptomów nie powinno się lekceważyć i warto jak najszybciej zgłosić się z nimi do lekarza.
Zadzwoń i umów się na wizytę:
Tel: 503-733-127
OPINIE O NAS:
Przyczyny drętwienia rąk
Jak już wspomnieliśmy, zdecydowanie najczęstszą przyczyną drętwienia kończyn jest ich chwilowe niedokrwienie i w konsekwencji zmniejszone unerwienie wywołane uciskiem. Często ma to miejsce podczas długotrwałego przebywania w jednej pozycji, na przykład podczas snu.
Niestety nierzadko się zdarza, że mrowienie rąk i nóg ma przyczynę znacznie bardziej złożoną, wymagającą szybkiego kontaktu z medykiem i silnego leczenia. Czym może być spowodowane drętwienie palców u rąk i nóg?
Oto najczęściej występujące przyczyny:
-
siedzący tryb życia i nieprawidłowa postawa ciała – zwiększa prawdopodobieństwo występowania wad kręgosłupa oraz związanych z tym zwyrodnień powodujących ucisk na nerwy.
-
niedobór witamin i minerałów. To stosunkowo częsty powód. W większości przypadków wynika ze stosowania nieprawidłowej diety lub złego wchłaniania składników w przewodzie pokarmowym. Niedobory mogą dotyczyć witamin z grupy B, szczególnie B6, a także magnezu, wapnia oraz potasu.
-
stosowanie niektórych leków, szczególnie onkologicznych
-
zatrucia, na przykład ołowiem
-
urazy, szczególnie kręgosłupa
-
stres
-
zwyrodnienia i choroby kręgosłupa
-
choroby endokrynologiczne
-
cukrzyca
-
choroby neurologiczne, na przykład udar mózgu, guz mózgu, krwotok wewnątrzczaszkowy
-
choroby układu krążenia, na przykład miażdżyca
-
reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)
-
ciąża
Choroby przebiegające z drętwieniem kończyn
Mimo, że bezpośrednia przyczyna mrowienia rąk i nóg jest podobna w większości przypadków, pierwotne przyczyny mogą być zdecydowanie różne. Z tego wynika także inna specyfika leczenia danych schorzeń i prognozy powrotu do zdrowia. Jedno jest pewne – gdy tylko zauważysz u siebie niepokojące objawy, jak najszybciej udaj się do specjalisty, ponieważ problem może okazać się naprawdę poważny.
Udar mózgu
Udarem nazywamy sytuację, w której dochodzi do obumarcia części mózgu w wyniku jej niedokrwienia. Wyróżnia się udar niedokrwienny i krwotoczny. Pierwszy typ występuje zdecydowanie częściej i jest spowodowany niedrożnością jednej z tętnic doprowadzających krew do mózgu.
Dzieje się tak zwykle w wyniku miażdżycy. Udar krwotoczny, potocznie nazywany wylewem, jest spowodowany nagłym pęknięciem ściany naczynia i wylaniem się krwi, przez co nie zostaje ona dostarczona do odpowiedniej części mózgu. Udar jest najczęstszą przyczyną zatrzymania dopływu krwi do mózgu.
Objawy udaru zależą od jego lokalizacji oraz rozległości zmian. Jednym z nich jest właśnie drętwienie kończyn. W tym przypadku mrowienie zwykle obejmuje struktury znajdujące się po jednej stronie ciała, na przykład prawą rękę, nogę oraz część twarzy.
Takie drętwienie może utrzymywać się przez wiele, wiele godzin. To jednak nie jedyny objaw. Często przebiega z osłabieniem siły mięśni kończyn i twarzy, bólem głowy, zaburzeniami widzenia, problemami z koordynacją, a nawet utratą przytomności. Jeśli więc zauważysz u siebie któryś z powyższych objawów, jak najszybciej udaj się do szpitala, ponieważ zbyt późne rozpoczęcie pomocy medycznej może doprowadzić do trwałej niepełnosprawności, a nawet śmierci.
Guzy mózgu
Każdy nowotwór, który znajduje się w obrębie mózgu, może powodować ucisk na naczynia i nerwy. Konkretne objawy zależą jednak od rodzaju guza, jego wielkości i lokalizacji. Symptomem może być drżenie rąk i nóg, silny ból głowy, epizody padaczkowe.
Zespół cieśni nadgarstka
Zespół cieśni nadgarstka to stan, w którym dochodzi do ucisku na nerw pośrodkowy, który przebiega w kanale nadgarstka. Przyczyną jest stan zapalny lub zwyrodnienie, które powoduje zmniejszenie przestrzeni w obrębie kanału nadgarstka, a przez to ucisk na nerw.
Choroba ta najczęściej dotyczy osób, które pracują przy komputerze. Pisanie na klawiaturze oraz używanie myszki wywołują długotrwale utrzymywaną, nieprawidłową pozycję nadgarstka, która prowadzi do urazów lub zwyrodnień. Zespół cieśni nadgarstka jest też częstą przypadłością u kobiet w ciąży.
Podstawowym objawem tego zespół jest uczucie mrowienia palców. Może ono obejmować kciuk, palec wskazujący, środkowy oraz połowę serdecznego. Wynika to z unerwienia dłoni przez nerw pośrodkowy. Z biegiem czasu objawy te mogą się nasilać.
Pojawiają się częściej i doprowadzają do uczucia utraty siły mięśniowej. Mogą nawet spowodować zanik mięśni kciuka. Długotrwale przebiegająca choroba może spowodować znaczne ograniczenie wykonywania codziennych czynności i utrudnienie normalnego funkcjonowania.
Zespół kanału nerwu łokciowego
To druga co do częstości neuropatia uciskowa (po zespole cieśni nadgarstka). W wyniku tego zespołu dochodzi do uszkodzenia nerwu łokciowego. Objawiać się to może drętwieniem szczególnie palca małego i połowy serdecznego. Podobnie jak w przypadku zespołu cieśni nadgarstka, w najgorszym wypadku może on doprowadzić do zaniku mięśni i znacznego utrudnienia codziennego funkcjonowania.
Rwa barkowa, inaczej ramienna, wynika z uszkodzenia korzenia nerwu w odcinku szyjnym kręgosłupa. Może powodować drętwienie, w szczególności palca wskazującego, środkowego i kciuka. Rwa wywołuje także ból kończyny górnej, który zazwyczaj promieniuje od szyi. Może się nasilać przy skręcaniu i odchylaniu głowy na boki.
Polineuropatią nazywa się zespół objawów, których przyczyną jest uszkodzenie kilku nerwów obwodowych. Może wynikać z różnych przyczyn, do najczęściej spotykanych należą:
-
cukrzyca,
-
choroba alkoholowa,
-
niedobory witamin,
-
choroby autoimmunologiczne,
Jednym z objawów polineuropatii jest drętwienie kończyn. W większości przypadków mówi się o tak zwanym objawie „skarpetek i rękawiczek”, ponieważ objawy dotyczą właśnie dłoni i stóp. Oprócz poczucia mrowienia może pojawić się ból, nadwrażliwość, osłabienie siły mięśniowej, zaburzenia ruchu. W skrajnych, nieleczonych przypadkach polineuropatia może doprowadzić do całkowitego zaniku mięśni.
Stres
Stres jest chorobą cywilizacyjną, która dotyka większość społeczeństwa. Objawiać się może w bardzo różny sposób. Silny lęk może między innymi powodować przyspieszenie akcji serca, to z kolei wzmaga zapotrzebowanie organizmu na tlen, dlatego konieczne jest zwiększenie częstości oddechów.
Może to doprowadzić do stanu hiperwentylacji. W trakcie wydechu usuwamy z organizmu między innymi kwasowy dwutlenek węgla. Jeśli oddech jest przyspieszony, oddawane jest znacznie więcej gazu niż to konieczne. Doprowadza to do tak zwanej zasadowicy (alkalozy) oddechowej.
Organizm jest niedotleniony i równowaga kwasowo-zasadowo jest zaburzona, co powodować może występowanie kolejnych objawów. Jednym z nich jest właśnie drętwienie kończyn. Towarzyszyć mu mogą ból i zawroty głowy, skurcze mięśniowe, trudności w oddychaniu i szybkie bicie serca.
Tężyczka
Tężyczka jest objawem, który charakteryzuje się niekontrolowanymi skurczami mięśni, drętwieniem, drżeniem i bólem. Spowodowany jest hipokalcemią, czyli obniżonym stężeniem jonów wapnia w organizmie. Zazwyczaj wiąże się to również ze zmniejszeniem poziomu potasu oraz magnezu.
Powoduje to zaburzenia przewodnictwa nerwowo-mięśniowego. Niedobory elektrolitów wynikają z różnych przyczyn. Mogą je powodować niektóre choroby, leki, ale także nieprawidłowo zbilansowana dieta.
Drętwienie rąk w ciąży
Ciąża bez wątpienia jest wyjątkowym stanem. Ciało kobiety zmienia się wówczas nie tylko z zewnątrz, ale także od środka. Występują wtedy między innymi znaczne modyfikacje na poziomie hormonalnym. Powodują one zatrzymywanie wody w organizmie, a w konsekwencji powstawanie obrzęków kostek i nadgarstków.
To z kolei może przyczynić się to uciśnięcia nerwu pośrodkowego i powstania zespołu cieśni nadgarstka. Jak już wspomniano, jednym z najbardziej charakterystycznych i najczęstszych objawów tego schorzenia są właśnie nieprzyjemne mrowienia rąk. Zespół cieśni nadgarstka pojawia się zwykle między 26 a 29 tygodniem ciąży i powinien minąć do trzeciego tygodnia po jej rozwiązaniu.
Kalkulatro ciąży, ból krocza w ciąży
Drętwienie rąk w nocy
Mrowienie kończyn może przebiegać o różnej porze. Czy ma to znaczenie diagnostyczne? Co oznacza drętwienie rąk w nocy? Zarówno w ciągu dnia, jak i w nocy, najczęstszą przyczyną drętwienia kończyn jest ucisk na nerwy i naczynia.
W nocy zdarza się to szczególnie często, ponieważ nie jesteśmy świadomi pozycji naszego ciała. Przez to niejednokrotnie leżymy w taki sposób, który powoduje nadmierny, długotrwały nacisk na fragment ciała, zwykle rękę. Może nas to obudzić w nocy, jednak nierzadko zdarza się, że dopiero rano budzimy się ze zdrętwiałą kończyną.
Jednak przyczyn mrowienia rąk i nóg w nocy jest więcej. Mogą się one pojawić w przypadku niemal każdej wymienionej wcześniej choroby, jednak najczęściej występują w zespole cieśni nadgarstka, urazach, wadach kręgosłupa, niedoborach witamin i elektrolitów, chorobach reumatologicznych oraz miażdżycy.
Drętwienie lewej dłoni
Czy strona, po której czujemy objawy mrowienia ciała, ma znaczenie? W niektórych sytuacjach tak. Jest to istotne między innymi w przypadku udaru mózgu, kiedy to należy zwrócić uwagę, czy drętwienie występuje po jednej stronie ciała, czy też nie.
Jednak to nie jedyny przypadek, kiedy warto pamiętać, która strona jest prawa, a która lewa. Drętwienie palców lewej dłoni lub drętwienie całej lewej dłoni może być objawem charakterystycznym w przypadku zawału mięśnia sercowego. Jest to sytuacja nagłego zagrożenia zdrowia i życia, dlatego warto znać objawy i wiedzieć, jak się w takiej sytuacji zachować.
Zawał, czyli inaczej martwica serca, jest sytuacją, w której dochodzi do całkowitego niedotlenienia mięśnia sercowego. Wynika to zwykle z zablokowania jednej z gałęzi tętnic wieńcowych, które odpowiedzialne są za ukrwienie mięśnia.
Przyczyną najczęściej jest miażdżyca. W jej wyniku na ścianach naczyń powstają złogi ograniczające przepływ krwi. Gdy dojdzie do oderwania fragmentu takiej blaszki i zablokowania przez nią całkowicie światła tętnicy, mamy do czynienia z zawałem serca.
Jakie są objawy zawału? Najczęściej jest to nagły ból w klatce piersiowej, określany jako zamostkowy, ból lewej części żuchwy, szczęki, szyi, pleców, a także lewej kończyny górnej. Mogą temu towarzyszyć duszność, zawroty głowy, uczucie niepokoju. W wielu przypadkach jednak objawy nie są typowe. Mogą wystąpić także mało charakterystyczne drętwienia lewej ręki.
Jeśli nagle pojawi się taki objaw, zawsze należy zachować czujność. W przypadku, gdy wystąpią także inne objawy zawału serca, należy jak najszybciej zadzwonić pod numer alarmowy. Ważne jest też, aby nie przypisywać zawału serca wyłącznie do lewej kończyny. W niektórych przypadkach ból lub mrowienie mogą się także pojawić w prawej ręce lub mogą nie wystąpić w ogóle.
Drętwienie rąk po chemioterapii
Leczenie chemioterapią jest często bardzo skuteczne, niestety wiąże się z objawami niepożądanymi. Jednym z nich jest neuropatia obwodowa. Wynika z uszkodzenia nerwów. Jej objawy mogą się różnić u każdego pacjenta w zależności od dawki oraz rodzaju zastosowanej terapii.
Do objawów neuropatii, które mogą pojawić się po chemioterapii należy drętwienie rąk i/lub stóp, ból, szumy uszne, osłabienie siły mięśniowej, zaburzenie czucia temperatury. Zazwyczaj skutki te mijają w przeciągu kilku dni, jednak w niektórych przypadkach mogą trwać miesiące, a nawet lata.
Dochodzi wtedy do neuropatii nieodwracalnej z trwałym uszkodzeniem nerwów. Jak leczyć drętwienie nóg i rąk po chemioterapii? Jeśli zaburzenia są wciąż na wczesnym etapie, zaleca się stosowanie niektórych leków oraz witamin i minerałów w celu minimalizowania objawów neuropatii. Leczenie musi być jednak skonsultowane z lekarzem prowadzącym i jest inne dla każdego pacjenta.
Diagnostyka drętwienia kończyn
Co zrobić w przypadku, gdy występujące drętwienia kończyn nas niepokoją? Warto udać się do specjalisty. Na początku najlepiej skorzystać z pomocy lekarza rodzinnego. Przeprowadzi on szczegółowy wywiad oraz badanie fizykalne, na podstawie którego oceni stan zdrowia oraz możliwą przyczynę występowania drętwienia.
Jeśli sprawa jest prosta, samodzielnie zaleci leczenie i dalsze postępowanie. Natomiast w przypadku, gdy przyczyna mrowienia jest bardziej skomplikowana, zostanie wypisane skierowanie do lekarza ściśle określonej już specjalizacji, na przykład neurologa, endokrynologa, reumatologa.
Podczas wizyty w gabinecie specjalisty również zostanie przeprowadzony wywiad, badanie fizykalne, a w razie wątpliwości lekarz zleci dodatkowe badania laboratoryjne i obrazowe, które ułatwią odnalezienie przyczyny niepokojących objawów.
Leczenie drętwienia rąk
Pacjenci często zadają pytania: „Jakie leki na mrowienie rąk?”, „Jakie witaminy mogą pomóc na drętwienie rąk?”. Prawda jest taka, że leczenie objawu, jakim jest drętwienie kończyn, zależy od przyczyny. W pierwszej kolejności leczona jest choroba podstawowa.
Zastosowanie prawidłowej terapii powinno zagwarantować ustąpienie objawów. W wielu przypadkach niezbędna jest także rehabilitacja. Odpowiednio dobrane ćwiczenia pomagają przywrócić sprawność kończyn, wzmocnić siłę mięśniową, zwiększyć mobilność i poprawić ukrwienie.
Ważna jest także dbałość o ogólną kondycję organizmu, aby drętwienia nie pojawiły się w przyszłości. Doskonałą terapię stanowią także masaże lecznicze. W przypadku chorób bardzo zaawansowanych, przy których nie ma możliwości odwrócenia objawów, konieczne może być wykonanie zabiegu operacyjnego. Jest to jednak ostateczność.
Domowe sposoby na drętwienie rąk
Gdy objawy drętwienia kończyn nie są bardzo nasilone, warto samodzielnie zadbać o swój stan zdrowia. Należy przede wszystkim zadbać o kondycję fizyczną. Dzięki temu ciało będzie wzmocnione, mniej podatne na choroby. Wpłynie również na poprawę postawy ciała, a co za tym idzie, zapobiegnie zmianom zwyrodnieniowym kręgosłupa.
Ważne jest także zadbanie o odpowiednie stanowisko pracy lub nauki. Długotrwałe przebywanie w pozycji siedzącej sprzyja powstawaniu wad postawy. Konieczne jest odpowiednio wyprofilowane krzesło, zachowanie prawidłowej pozycji podczas nauki lub pracy przy komputerze, robienie systematycznych przerw oraz rozciąganie.
Dzięki temu nasze ciało pozostanie w lepszej kondycji i prawdopodobieństwo wystąpienia drętwienia kończyn znacznie się zmniejszy. Zapobieganie drętwieniu palców u rąk obejmuje także dbałość o prawidłową, zbilansowaną dietę.
Czy na drętwienie rąk może pomóc magnez? Jak najbardziej! Częstą przyczyną mrowienia jest hipomagnezemia, dlatego suplementacja tego pierwiastka jest zdecydowanie dobrym pomysłem. Dzięki temu nie będą nam groziły niedobory witamin i minerałów.
Ćwiczenia na drętwienie rąk
W celu odpowiedniego dobrania ćwiczeń na drętwienie rąk i nóg warto skonsultować się z fizjoterapeutą. Istnieją jednak domowe sposoby na to, by przywrócić sprawność i siłę naszych kończyn. Obejmują one głównie ćwiczenia rozciągające mięśnie nadgarstka oraz klatki piersiowej.
Ćwiczenie 1.
Najprostszym ćwiczeniem jest rytmiczne ściskanie w dłoni miękkiej piłeczki. W ten sposób wzmocniona zostanie siła mięśni.
Ćwiczenie 2.
- Stań bokiem do ściany
- Oprzyj o ścianę ręką powierzchnią dłoniową w taki sposób, aby kończyna była wyprostowana i znajdowała się na poziomie twojego barku
- Dłoń opartą o ścianę zwróć koniuszkami palców ku tyłowi
- Głowę i tors skręć lekko w lewą stronę tak, aby poczuć napinanie się mięśni klatki piersiowej i kończyny górnej
- Przytrzymaj i powtórz kilka razy
Zadzwoń i umów się na wizytę:
Tel: 503-733-127
OPINIE O NAS:
Specjaliści KORE
Małgorzata Skubis – Redaktor medyczny
Studentka kierunku lekarskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim Collegium Medicum w Krakowie. Zakochana w podróżowaniu, poznawaniu nowych ludzi, kultur i smaków. Otwarta na świat i nowe doświadczenia. Zawsze chętna do podjęcia kolejnych wyzwań.
Źródła:
- https://www.medonet.pl/choroby-od-a-do-z,dretwienie-rak—przyczyny–leczenie–domowe-sposoby-na-mrowienie-dloni,artykul,72262620.html
- https://www.mp.pl/pacjent/udar/udar-mozgu/135796,udar-mozgu
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18269111/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31971749/
- https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/165485,polineuropatie
- https://podyplomie.pl/neurologia/32173,neuropatia-obwodowa-wywolana-chemioterapia
Data publikacji: 07.12.2021
Data ostatniej aktualizacji: 09.01.2023
