Przybliżony czas czytania: 3 min.

Indeks glikemiczny (IG) to pole powierzchni pod krzywą wartości stężenia glukozy we krwi mierzonej przez 120 min po zjedzeniu 50g badanego produktu względem spożycia tej samej masy czystej glukozy – jest ona substancją wzorcową dla której IG = 100.

Matematyczna definicja omawianego pojęcia może być trudna w zrozumieniu, dlatego zwróćmy szczególną uwagę na znaczenie indeksu glikemicznego. Jego wartość określa procentowo szybkość z jaką wzrasta stężenie glukozy we krwi po zjedzeniu danego produktu spożywczego względem przyjęcia czystej glukozy. W zależności od wartości IG produkty możemy podzielić na:

 

indeks glikemiczny tabela

 

Produkty o niskim indeksie glikemicznym wolniej podnoszą glikemię poposiłkową oraz wymagają mniej intensywnego uwalniania insuliny z komórek wydzielniczych trzustki. Zgoła odwrotnie zachowują się produkty zaliczane do grupy wysokiego IG.

Na wartość IG wpływa wiele zmiennych:

  • Zawartość i rodzaj węglowodanów – im wyższa tym wyższy IG

  • Stopień przetworzenia oraz typ obróbki termicznej produktu – surowe

    i nieprzetworzone mają mniejszy IG niż te poddane przekształceniom

  • W przypadku owoców stopień dojrzałości – im niej dojrzały tym niższy IG

  • Obecność substancji opóźniających trawienie i opróżnianie żołądka np.: błonnik – im więcej tym niższy IG.

 

indeks glikemiczny

 

 

 

 

Do czego służy indeks glikemiczny?

Indeks glikemiczny (IG) jest miarą, która określa, jak szybko i jak bardzo wzrasta poziom glukozy we krwi po spożyciu konkretnego pokarmu w porównaniu z poziomem glukozy po spożyciu glukozy lub białka referencyjnego. Indeks glikemiczny jest używany do oceny wpływu różnych pokarmów na poziom glukozy we krwi i może być przydatny dla osób z cukrzycą, aby kontrolować swoje poziomy cukru we krwi.

W praktyce, pokarmy o wysokim indeksie glikemicznym, czyli takie, które powodują szybki i wysoki wzrost poziomu glukozy we krwi, są uważane za niezdrowe, ponieważ powodują szybki wzrost poziomu cukru we krwi, który może prowadzić do zmęczenia, uczucia głodu i otyłości.

Natomiast pokarmy o niskim indeksie glikemicznym, czyli takie, które powodują wolny i stabilny wzrost poziomu glukozy we krwi, są uważane za zdrowsze i mogą pomóc w utrzymaniu równowagi poziomu cukru we krwi oraz w kontroli wagi ciała.

Do czego służy indeks glikemiczny

 

Indeks glikemiczny wiarygodna tabela produktów

Tabela wartości IG dla wybranych produktów:

Produkt

IG

Owoce i warzywa

ananas

59

arbuz

72

banany

52

burak

64

dynia

75

gruszki

38

jabłka

38

jabłka suszone

29

marchewka gotowana

47

marchewka świeża

16

pomarańcze

42

słodka kukurydza

54

truskawki

40

winogrona

46

zielony groszek

48

ziemniaki gotowane

50

ziemniaki młode, gotowane w mundurkach

78

ziemniaki obrane gotowane na parze

65

ziemniaki pieczone

85

Nabiał

jogurt naturalny

36

mleko pełne (3% tłuszczu)

27

mleko sojowe 1.5% tłuszczu, 120 mg wapnia

44

mleko sojowe 3% tłuszczu, 0 mg wapnia

44

mleko sojowe 3% tłuszczu, 120 mg wapnia

36

mleko skondensowane, słodzone

61

Pieczywo, produkty zbożowe, strączki

bagietka

95

chleb gryczany

47

chleb owsiany otrębowy

47

chleb pszenny

70

kasza jaglana

71

kasza manna

55

kuskus

65

mąka orkiszowa

54

otręby owsiane

55

ryż biały gotowany

64

ryż brązowy

55

ryż długoziarnisty gotowany

56

ryż dmuchany

87

makaron rurki

47

makaron ryżowy

40

makaron z serem

64

ciecierzyca gotowana

28

czarna fasola

64

groch gotowany

22

soczewica czerwona gotowana

26

soczewica zielona gotowana

30

zielony groszek z puszki

66

Soki, napoje, przekąski, substancje słodzące

Coca Cola ©

58

sok ananasowy bez cukru

46

sok grejpfrutowy bez cukru

48

sok jabłkowy niesłodzony

40

sok pomarańczowy

52

biała czekolada

44

bułeczki drożdżowe

92

chipsy ziemniaczane solone

54

chrupki kukurydziane

63

ciasteczka owsiane

57

mleczna czekolada

43

mufinki

67

naleśniki

85

cukier trzcinowy

87

fruktoza

19

miód

55

sacharoza

68

ksylitol

7

Tabela sporządzona na podstawie danych zawartych w serwisie mp.pl

 

 

 

W celu ułatwienia zapamiętania wartości IG produktów żywnościowych pozwolę sobie na tabelaryczne przedstawienie wybranych przykładów z zakwalifikowaniem ich do grup:

 

indeks glikemiczny wiarygodna tabela produktów

Korzyści ze stosowania diety o niskim IG

Dieta o niskim indeksie glikemicznym jest przedmiotem wielu badań naukowych. Opublikowane w 2015r. wyniki badań analizujących dietę 120 000 kobiet i mężczyzn na przestrzeni 16 lat ukazały związek pomiędzy produktami o wysokim IG, a szybszym przyrostem masy ciała.

Produkty o wysokim IG w niektórych badaniach są wiązane ze wzrostem ryzyka rozwoju nowotworów – szczególnie jelita grubego oraz pęcherza moczowego. Nie stwierdzono większego wpływu na rozwój raka żołądka, gruczołu krokowego oraz płuca.

Ograniczenie ładunku glikemicznego pożywienia poprawia gospodarkę lipidową, zapewniając obniżenie stężenia lipoprotein o niskiej gęstości (LDL), trójglicerydów (TG) oraz cholesterolu całkowitego.

Dla diabetyków dominacja produktów z grupy niskiego IG w diecie przyczynia się do lepszej kontroli glikemii oraz zmniejszenia zapotrzebowania na insulinę lub leki hipoglikemizujące. Poprawia to efekty farmakoterapii oraz opóźnia rozwój powikłań narządowych cukrzycy.

Nie możemy oczywiście zapomnieć o wspomagającej roli sportu i wysiłku fizycznego w regulacji masy ciała. Nadrzędną rolę w kontroli wagi pełni całkowita ilość spożywanej wraz z posiłkami energii.

Jeżeli równoważy ona zapotrzebowanie organizmu na energię, nie dojdzie do spadku masy ciała, w przypadku gdy bilans energetyczny będzie ujemny cel dietetyczny zostanie osiągnięty. Indeks glikemiczny produktów będzie miał jedynie pomocnicze znaczenie.

 

Czy warto stosować dietę o niskim poziomie indeksu glikemicznego

Dieta pudełkowa a niski IG

W ofercie wielu firm przygotowujących catering dietetyczny możemy znaleźć opcje posiłków z niskim IG. Czy jest to słuszny wybór w aspekcie poprawy kondycji zdrowotnej? Odpowiedź na to pytanie wynika bezpośrednio z faktów przedstawionych w powyższym artykule. Wiele produktów z niskim IG powinno stanowić podstawę prawidłowo zbilansowanej diety.

Badania naukowe wykazują pozytywny wpływ stosowania owego sposobu odżywiania na organizm. Menu oparte na takim sposobie żywienia nie zaszkodzi zdrowiu, a może przyśpieszyć osiągnięcie pożądanego efektu dietoterapii.

Po lekturze artykułu zapamiętaj:

  • Indeks glikemiczny to wskaźnik oceniający pośrednio tempo wzrostu glikemii poposiłkowej

  • Poszczególne produkty spożywcze różnią się IG, zależy on od kilku czynników

  • Badania naukowe wykazują pozytywny wpływ diety opartej o niski IG na ustrój organizmu

  • Dieta oparta o niski IG, wraz ze zdrowym stylem życia i zachowaniem ujemnego bilansu energetycznego umożliwi osiągnięcie redukcji masy ciała

 

 

 

Kontakt do nas:

Tel: 503-733-127

 

Pracujemy od poniedziałku do piątku w godzinach od 7:00 do 20:00

Zespół KORE Fizjoterapia Specjalistyczna.

OPINIE O NAS:

Specjaliści KORE

fizjoterapeuta ortopedyczny, fizjoterapeuta uroginekologiczny, hirudoterapeuta

fizjoterapeuta ortopedyczny, fizjoterapeuta sportowy, hirudoterapeuta

osteopata cennik

fizjoterapeuta ortopedyczny, fizjoterapeuta stomatologiczny

 

 

Agnieszka Woelke

fizjoterapeuta ortopedyczny, fizjoterapeuta sportowy

 

 

 

 

linkedin

lek. med. Konrad Bradecki – Redaktor medyczny

 Lekarz, absolwent Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. W obszarze medycyny szczególnie zainteresowany Interną. W wolnych chwilach biega, czyta książki, zgłębia tajniki alternatywy kawowej.

 

Źródła:

  1. The Relationship between Glycemic Index and Health – Jennie Brand-Miller, Anette E. Buyken, II. 2020, Nutrients 12(2): 536, Pubmed
  2. Augustin LSA, et al. Glycemic index, glycemic load and glycemic response: An International Scientific Consensus Summit from the International Carbohydrate Quality Consortium (ICQC). Nutrition, Metabolism & Cardiovascular Diseases. 2015
  3. Indeks glikemiczny – dr hab. n. med. Lucyna Ostrowska, Medycyna Praktyczna
  4. Glycemic index diet: What’s behind the claims – Mayo Clinic, praca zbiorowa
  5. Dietetyka, Dariusz Włodarek, Format-AB, Warszawa 2005
  6. Warunki podawania w znakowaniu środków spożywczych informacji o indeksie glikemicznym

 

Data ostatniej aktualizacji: 29.03.2023