Przewlekłe zapalenie zatok – Jak wyleczyć objawy?

 

Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych (PZZP, Chronic rhinosinusitis; CRS) jest złożoną i dość częstą chorobą – według badań może dotyczyć nawet 6-28% populacji.

Dolegliwość ta znacznie wpływa na pogorszenie jakości życia osób chorych, dlatego może być bardzo uciążliwa.

Ze względu na to warto dowiedzieć się więcej o tej podstępnej jednostce chorobowej. W Centrum KORE w Swarzędzu koło Poznania mamy duże doświadczenie w laserowym leczeniu przewlekłego zapalenia zatok.

Czym się ono objawia? Jak można je leczyć? Czy mogą w tym pomóc sposoby domowe, a może nowe techniki leczenia?

Wiele osób skarży się na problemy z zatokami – często nie zdają sobie oni sprawy z tego, że problemem w tej sytuacji może być przewlekłe zapalenie zatok przynosowych.

Często problemy z zatokami są również bagatelizowane przez pacjentów. Jest to jednak bardzo rozbudowana i skomplikowana jednostka chorobowa.

Dodatkowo, co ważne może ona dotknąć na przestrzeni życia każdego z nas. Dlatego tak istotne jest, aby zapoznać się z cechami charakterystycznymi tej choroby, a także metodami leczenia, które mogą być zastosowane.

Tego wszystkiego i jeszcze więcej dowiesz się z poniższego artykułu.

 

Czym właściwie jest przewlekłe zapalenie zatok?

Z definicji, przewlekłe zapalenie zatok przynosowych (PZZP) jest to występowanie objawów sugerujących zapalenie zatok, takich jak niedrożność nosa bądź nadprodukcja wydzieliny w połączeniu z uczuciem rozpierania twarzy i osłabieniem zmysłu węchu, które trwa dłużej niż 12 tygodni.

Przewlekłe zapalenie zatok przebiega z okresami reemisji i zaostrzeń – oznacza to, że podczas tej choroby występują w okresy, kiedy naprzemiennie nasilenie objawów zmniejsza się i zwiększa się.

Przewlekłe zapalenie zatok można podzielić na kilka rodzajów:

• Pierwotne – czyli takie, które jest spowodowane chorobą dotyczącą zatok przynosowych:
  • Ograniczone:
    • alergiczne grzybicze,
    • izolowane przewlekłe zapalenie zatok przynosowych;
  • Uogólnione:
    • PZZP z polipami nosa, alergiczne grzybicze oraz choroba atopowa środkowego przedziału
    • Nieeozynofilowe PZZP
  • Wtórne – czyli takie spowodowane inną chorobą, która spowodowała wystąpienie zapalenia zatok:
    • Ograniczone – spowodowane przez zmiany miejscowe, takie jak: zapalenie zęba, grzybniak, guz,
    • Uogólnione:
      • Mechaniczne – np. spowodowane dysfunkcją rzęsek, czy mukowiscydozą,
      • Zapalne – np. w wyniku ziarniniakowatości z zapaleniem naczyń,
      • Immunologiczne, czyli spowodowane niedoborami odporności.

Taka mnogość rodzajów przewlekłego zapalenia zatok przynosowych świadczy o tym, że jest to bardzo różnorodna i trudna do leczenia jednostka chorobowa. Ma ona wiele twarzy oraz różnorodne oblicza.

 

Czym właściwie są zatoki?

Zatoki przynosowe to nic innego jak wypełnione powietrzem jamy znajdujące się w obrębie kości czaszki. Każdy z nas podsiada po 4 pary zatok. Są to:

• Zatoki szczękowe,
• Zatoki czołowe,
• Zatoki sitowe
• Zatoki klinowe.

Wszystkie zatoki mają połączenia z jamą nosową. Dzięki temu produkowana przez nie wydzielina ma swoje miejsce ujścia, a powietrze, które dostaje się do nosa wentyluje także zatoki.

Dzięki temu u zdrowych osób w obrębie zatok nie rozwijają się drobnoustroje chorobotwórcze, takie jak bakterie czy wirusy.

W przypadku choroby zatok – np. przewlekłego zapalenia zatok przynosowych- rozwijający się stan zapalny powoduje obrzęk błony śluzowej wyścielającej jamy zatok.

Obrzęk ten z kolei powoduje zablokowanie przewodzików prowadzących z zatok do jamy nosowej, przez co wydzielina z zatok traci swoją drogę odpływu i gromadzi się wewnątrz zatok. To z kolei jest przyczyną objawów jakie powoduje PZZP.

 

Wyleczyłem przewlekłe zapalenie zatok – jak można tego dokonać?

Wyleczenie przewlekłego zapalenia zatok jest procesem trudnym i złożonym. Wymaga wielu wizyt lekarskich – nie tylko u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, ale również u laryngologa.

Sukces zapewnia połączenie wielu technik leczenia – zarówno farmakologicznych, jak i niefarmakologicznych.

Więcej o leczeniu dowiesz się z dalszej części artykułu, w pierwszej kolejności lepiej zapoznać się z jego przyczynami i objawami. Taki sposób znacznie ułatwi zrozumienie w jaki sposób można je zwalczyć.

 

Przewlekłe zapalenie zatok – co jest jego przyczyną?

Przewlekłe zapalenie zatok może wystąpić w przebiegu niedoleczonego ostrego zapalenia zatok przynosowych (OZZP) a także może być spowodowane inna chorobą, taką jak mukowiscydoza bądź sarkoidoza.

W większości przypadków najpierw u pacjenta występuje ostre zapalenie zatok przynosowych, które jeśli nie zostanie właściwie wyleczone, lub gdy wystąpią inne warunki (takie jak przeziębienie) może zamienić się w przewlekłe zapalenie zatok przynosowych.

Zdarzają się również sytuacje, w których infekcja zatok jest wynikiem zapalenia zęba, które rozprzestrzeniło się na zatokę – w tym przypadku najczęściej jest to zapalenie zatoki szczękowej.

Przewlekłe zapalenie zatok rozwija się także często z OZZP u osób z niedoborami odporności. Ich układ immunologiczny nie jest w stanie całkowicie zwalczyć infekcji.

Na rozwój przewlekłego zapalenia zatok są również bardziej narażone osoby, które posiadają dodatkowe przeszkody anatomiczne, które utrudniają drenaż zatok.

Należy do nich między innymi skrzywiona przegroda nosowa – jeden z bardziej popularnych defektów anatomicznych nosa.

 

Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych – kto jest na nie szczególnie narażony?

Podobnie jak w przypadku wielu innych jednostek chorobowych, tak również w przypadku przewlekłego zapalenia zatok przynosowych istnieją grupy osób, które są szczególnie narażone na wystąpienie tej choroby. Należą do nich:

• Kobiety,
• Osoby starsze,
• Palacze papierosów oraz innych produktów tytoniowych,
• Osoby chore na astmę oskrzelową,

 

Przewlekłe zapalenie zatok – w jaki sposób się objawia?

Objawy przewlekłego zapalenia zatok są różnorodne, jednak do najważniejszych z nich należą:

• Rozwijający się stan zapalny – powoduje on obrzęk zatok, zaburza prawidłowy odpływ śluzu powodując nieprzyjemne uczucie zatkanego nosa. Gromadzenie się tego śluzu może doprowadzić do wtórnej infekcji np. bakteryjnej;
• Obecność wydzieliny z nosa – może być ona koloru żółtego bądź zielonego, mętna, śmierdząca oraz może być podbarwiona krwią, pacjenci mogą też odczuwać spływanie tej wydzieliny po tylnej ścianie gardła – może to wywołać wystąpienie chrypki;
• Ból gardła i kaszel – wywołany wcześniej wspomnianą wydzieliną spływającą po tylnej ścianie gardła,
• Ból zatok – zwykle odczuwany w okolicy pod oczami (tam znajduje się zatoka szczękowa) i na czole (w rzucie zatoki czołowej) – w tym przypadku pacjenci skarżą się na rozpierający ból głowy,
• Problemy z oddychaniem przez nos – przyczyną tego są obrzęknięte zatoki oraz kanały nosowe,
• Ból oraz uczucie rozpierania twarzy – szczególnie u nasady nosa lub po jego obu stronach,
• Zaburzenia węchu i smaku – to częsty i bardzo uciążliwy objaw PZZP, jest to również jedna z częstszych przyczyn utraty węchu.

Objawy przewlekłego zapalenia zatok przynosowych mogą nasilać się z powodu zanieczyszczenia powietrza lub przez czynniki drażniące występujące w powietrzu.

U danego pacjenta mogą występować wszystkie wymienione objawy bądź część z nich – niewystępowanie niektórych objawów nie skreśla diagnozy przewlekłego zapalenia zatok. Nasilenie wymienionych objawów również może być zmienne – w zależności od tego, czy dana osoba znajduje się w okresie zaostrzenia choroby, czy nie.

 

Jakie badania mogą być przydatne w diagnozie przewlekłego zapalenia zatok przynosowych?

Większość przypadków zapalenia zatok jest diagnozowana na podstawie wywiadu lekarskiego, podczas którego lekarz zapoznaje się z objawami doskwierającymi pacjentowi – są one dość charakterystyczne dla tej jednostki chorobowej oraz na podstawie badania laryngologicznego. Czasami jednak pomocne jest wykonanie dodatkowych badań, takich jak:

• Badania laryngologiczne:
  • Rynoskopia, czyli wziernikowanie nosa,
  • Endoskopia nosa,
• Badania obrazowe:
  • Tomografia komputerowa bez kontrastu – jest ona złotym standardem w obrazowaniu przewlekłego zapalenia zatok przynosowych. Może ujawniać płyn pojawiający się w zatoce, utratę jej powietrzności bądź inne zmiany anatomiczne sprzyjające zapaleniu,
  • Rezonans Magnetyczny,
• Badania cytologiczne i histologiczne błony śluzowej,
• Diagnostyka alergologiczna,
• Badania laboratoryjne – mogą być pomocne w poszczególnych rodzajach zapalenia,
• Badania mikrobiologiczne – szczególnie w zapaleniach wywołanych przez drobnoustroje lub gdy doszło do nadkażenia.

 

Przewlekłe zapalenie zatok – czy może powodować powikłania?

Zapalenie zatok bardzo rzadko powoduje powikłania – nie jest to jednak całkowicie wykluczone. Najczęstszym powikłaniem PZZP jest infekcja zatok bądź otaczających je struktur. Dochodzi do niej w wyniku nadkażenia zatok.

 Do innych powikłań zapalenia zatok należą:

• Powikłania oczodołowe – np. zapalenie oczodołu bądź jego ropień,
• Powikłania wewnątrzczaszkowe – np. zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (ZOMR), ropień mózgu, zakrzepica zatoki jamistej,
• Kostne – np. zapalenie kości i szpiku kostnego ścian zatoki.

Aby nie dotknęły Cię powikłania zapalenia zatok, warto zgłosić się do lekarza jak tylko zauważy się objawy – zaproponuje on odpowiednie leczenie oraz zabiegi lecznicze, które pomogą zwalczyć chorobę zanim wystąpią jakiekolwiek powikłania.

 

Jakie objawy podczas przewlekłego zapalenia zatok są szczególnie niepokojące? – czyli objawy alarmowe w PZZP

Jak wcześniej wspomniano, powikłania przewlekłego zapalenia zatok przynosowych występują niezwykle rzadko, jednak trzeba mieć na uwadze jakie objawy zasługują na szczególną uwagę i mogą sugerować wystąpienie komplikacji. Są to:

• Obrzęk bądź zaczerwienienie tkanek w obrębie oczodołu,
• Podwójne widzenie lub pogorszenie ostrości wzroku,
• Przemieszczenie się gałki ocznej w obrębie oczodołu bądź zaburzenia jej ruchomości,
• Silny ból głowy,
• Objawy neurologiczne – porażenie nerwów, asymetria twarzy,
• Obfite krwawienie z nosa,
• Odczuwanie bardzo nieprzyjemnych zapachów.

W przypadku wystąpienia tych objawów należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza bądź na SOR w celu pogłębienia diagnostyki i leczenia objawów.

 

Przewlekłe zapalenie zatok – jak je leczyć?

Jak wspomniano wcześniej, przewlekłe zapalenie zatok jest chorobą różnorodną i trudną do leczenia.

Aby było jak najbardziej skuteczne, często wymaga połączenia kilku sposobów leczenia. W terapii PZZP zastosowanie znajdą środki farmakologiczne –  domowe sposoby, lasery, a w szczególnych, jednak rzadkich przypadkach może być konieczne nawet leczenie operacyjne.

Podczas wizyty lekarz dobierze sposób leczenia odpowiedni dla ciebie – taki, który pozwoli Ci na pożegnanie się z problemami z zatokami.

 

Przewlekłe zapalenie zatok – leczenie farmakologiczne

Podstawowymi lekami stosowanymi w przewlekłym zapaleniu zatok przynosowych są glikokortykosteroidy (GKS) w formie aerozolu do nosa.

Mają one doskonałe miejscowe działanie przeciwzapalne – znacznie zmniejszają dolegliwości ze strony nosa. Jeśli u danej osoby występują polipy nosa, to po zastosowaniu tego leku mogą się one zmniejszyć. Do takich preparatów należą między innymi flutykazon.

Pomocne może być również zastosowanie leków przeciwbólowych – szczególnie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), takich jak ibuprofen.

Oprócz świetnego działania przeciwzapalnego mają one również działanie przeciwbólowe – łagodzą ból głowy, a także uczucie rozpierania zatok, które towarzyszy tej chorobie.

W przypadku, kiedy PZZP wynika z infekcji bakteryjnej bądź gdy zatoki uległy nadkażeniu bakteryjnemu konieczne może być zastosowanie antybiotyku.

Ma on działanie przeciwbakteryjne, może także łagodzić niektóre objawy chorobowe. Należy jednak pamiętać, że nie powinno się stosować antybiotyków na własną rękę – mogą być one stosowane tylko po wcześniejszej konsultacji lekarskiej.

W sytuacji, w której PZZP jest wynikiem reakcji alergicznej pomocne może być wykonanie zabiegów odczulających. Pomogą one uodpornić organizm na czynniki wywołujące reakcję alergiczną i złagodzą objawy towarzyszące alergii.

W tym przypadku konieczna jest konsultacja alergologiczna, podczas której lekarz wykona odpowiednie testy, w celu identyfikacji alergenu.

Jeśli PZZP występuje razem z polipami nosa, można zastosować leczenie biologiczne. Są to leki takie jak dupilumab, mepolizumab i omalizumab.

Czytaj więcej – leki na zatoki

 

Przewlekłe zapalenie zatok – czy są domowe sposoby na złagodzenie objawów?

Nasze babcie i prababcie od wielu lat miały własne sposoby na zapalenie zatok. Częściowo dlatego, że w czasach ich młodości dostęp do opieki lekarskiej był trudniejszy niż obecnie, a częściowo dlatego, że działają.

Opisane poniżej naturalne metody leczenia zapalenia zatok pozwalają w dużym stopniu zminimalizować doskwierające pacjentowi objawy.

Do tych sposobów należy:

• Płukanie nosa i zatok za pomocą soli fizjologicznej (0,9% roztworu chlorku sodu) – istnieją gotowe do zakupu, dostępne bez recepty, gotowe zestawy z odpowiednią butelką oraz saszetkami, które należy rozpuścić w wodzie. Płukanie zatok pozwala na oczyszczenie zatok z zalegającej w nich wydzieliny, co przyniesie pacjentowi ulgę;
• Parówka, czyli kąpiel parowa twarzy – jej wykonanie polega na wlaniu do miski ciepłej, ale nie wrzącej wody i wdychaniu pary z miski. Podczas wykonywania parówki głowa powinna być trzymana w takiej odległości od miski, aby się nie poparzyć. Można również przykryć głowę ręcznikiem – zmniejszy to ilość „uciekającej” pary wodnej oraz zwiększy efektywność zabiegu;
• Ciepłe kompresy na nos bądź czoło – mogą być pomocne w zmniejszeniu ciśnienia w zatokach, co zmniejszy uczucie rozpierania zatok,
• Odpoczynek – podczas choroby, szczególnie przewlekłej jest on niezbędnym elementem leczenia. Pozwala on organizmowi zebrać energię i siłę niezbędną do wyzdrowienia.

Połączenie tych naturalnych metod z leczeniem farmakologicznych w wielu przypadkach prowadzi do zmniejszenia dokuczliwych dla pacjenta objawów.

Połączenie tych terapii zwiększa prawdopodobieństwo szybkiego powrotu do pełnego zdrowia oraz zmniejsza ryzyko konieczności wykonania zabiegu operacyjnego.

 

Przewlekłe zapalenie zatok – czy wymaga operacji?

Jeżeli inne metody leczenia, takie jak leczenie farmakologiczne, domowe bądź leczenie za pomocą lasera HIL nie przyniesie poprawy, może być konieczne wykonanie zabiegu operacyjnego.

Taka operacja zatok ma na celu przywrócenie właściwej wentylacji zatok przynosowych oraz stworzenia odpowiednich warunków do leczenia miejscowego.

Metodą z wyboru, jeśli mówimy o operacjach zatok jest czynnościowa endoskopowa operacja zatok przynosowych (FESS – funcional endoscopic sinus surgery). Czasami, szczególnie gdy przyczyną przewlekłego zapalenia zatok jest skrzywiona przegroda nosowa, wykonuje się septoplastykę, czyli plastykę przegrody nosowej.

 

Przewlekłe zapalenie zatok – czy może być związane z alergią?

Wielu naukowców podejrzewa, że u części pacjentów przewlekłe zapalenie zatok może być związane z reakcją alergiczną.

Dzieje się tak głównie dlatego, że w przewlekłym zapaleniu zatok, szczególnie jeśli współistnieje ono z obecnością polipów, podobnie jak w chorobach alergicznych we krwi pacjentów obserwuje się podwyższone stężenie eozynofilii, immunoglobuliny IgE oraz specyficznych cytokin.

Substancje te są wytwarzane przez układ odpornościowy człowieka w odpowiedzi na alergeny – czyli substancje wywołujące alergię. Są one także wytwarzane w organizmach chorych na przewlekłe zapalenie zatok przynosowych.

U aż 70% pacjentów z polipami nosa alergiczne testy skórne na produkty żywnościowe dały pozytywny wynik. Ta informacja również potwierdza związek przewlekłego zapalenia zatok z alergią.

Związek przewlekłego zapalenia zatok z alergiami może potwierdzać również fakt, że dość często u chorych na PZZP występują inne choroby o podłożu alergicznym:

• 30% pacjentów z PZZP z polipami choruje również na astmę oskrzelową,
• 15% z nich jest uczulone na aspirynę,
• Obserwuje się również u nich zwiększoną skłonność do atopii – szczególnie, u osób z PZZP, które nie odpowiada na leczenie.

Metoda HIL- czyli o tym jak laser wysokoenergetyczny może pomóc na zatoki

W leczeniu przewlekłego zapalenia zatok, oprócz technik farmakologicznych, a także zabiegów operacyjnych można zastosować terapię laserową. Uściślając – terapię za pomocą wysokoenergetycznego lasera HIL (High Intensity Laser). Jest to jedna z nowocześniejszych metod stosowanych w leczeniu PZZP oraz w wielu innych dolegliwościach.

Terapia za pomocą lasera HIL wykazuje działanie:

• Przeciwbólowe – dzięki czemu można stosować mniejsze dawki lub całkowicie zrezygnować ze środków przeciwbólowych,
• Przeciwzapalne – dzięki temu, że rozszerza naczynia krwionośne,
• Stymulacyjne – umożliwiając przebudowę tkanek i zastępowanie uszkodzonych komórek za pomocą nowych,
• Regeneracyjne – zwiększa produkcję kolagenu,
• Relaksacyjne – zmniejsza napięcie mięśni.

Działanie lasera powoduje nie tylko ulgę w bólu, ale również minimalizuje inne objawy. Dzięki działaniu przeciwzapalnemu zmniejsza obrzęk oraz udrażnia drogi oddechowe, ułatwiając odpływ wydzieliny. Terapia laserowa również stymuluje regenerację oraz odbudowę błony śluzowej zatok oraz nosa.

 

Jakie są korzyści z zastosowania terapii laserem wysokoenergetycznym HIL?

Terapia wysokoenergetycznym laserem HIL umożliwia zmniejszenie ilości przyjmowanych środków przeciwbólowych, a także w wielu przypadkach pozwala na uniknięcie zabiegu operacyjnego, który wiąże się z większym ryzykiem.

Należy podkreślić również, że metoda HIL jest zupełnie bezbolesna i nie posiada udokumentowanych skutków ubocznych. Świadczy to o wysokim profilu bezpieczeństwa w wielu grupach pacjentów.

Terapia laserem HIL zapewnia również długotrwałe efekty – dzięki temu nie należy się obawiać nawrotu choroby po wykonaniu serii zabiegów laserowych.

 

Jak wygląda przeprowadzenie zabiegu laserem HIL na zatoki?

Wykonanie zabiegu jest poprzedzone wywiadem – specjalista zada pacjentowi kilka pytań i na tej podstawie określi wskazania i przeciwwskazania do wykonania zabiegu u danej osoby.

Po wywiadzie specjalista przejdzie do wykonania zabiegu. Zabieg ten polega na przyłożeniu głowicy lasera w odpowiednie miejsca. Dzięki temu, że wiązka światła lasera HIL jest spójna, pozwala to na precyzyjne aplikowanie promienia laserowego, dokładnie w te miejsca, w których jest to najbardziej potrzebne, nie powodując uszkodzenia okolicznych tkanek i narządów.

Promieniowanie laserowe powoduje praktycznie natychmiastowe działanie przeciwbólowe. W wyniku zabiegu obrzęk tkanek zmniejsza się, a odpływ wydzieliny gromadzącej się w drogach oddechowych jest ułatwiony.

Aby zapewnić optymalne skutki zabiegu, polecane jest wykonanie serii 6-10 zabiegów za pomocą lasera wysokoenergetycznego.

 

Zadzwoń – zapytaj:

Tel:503-733-127

Leczenie zapalenia zatok Poznań Swarzędz cena

Koszt wizyty diagnostyczno terapeutycznej wynosi 150 zł. Koszt zabiegu od 50 zł

OPINIE O NAS:

 

 

 

 

Natalia Kubiś – Redaktor medyczny

Studiuje Medycynę na kierunku lekarskim w Collegium Medicum UJK w Kielcach. .Zajmuje się tworzeniem artykułów medycznych. Interesuje się ortopedią, rehabilitacją, okulistyką i ginekologią. Na co dzień jest miłośniczką podróży i dobrych książek.

 

Bibliografia:

1. Medycyna Praktyczna – Interna Szczeklika 2021, str. 694-698
2. Jerzy Manasterski, Magdalena Czajczyńska – Leczenie przewlekłego zapalenia zatok przynosowych, Hygeia Public Health 2021, 56(1): 42-45
3. Paweł Bielecki, Andrzej Sieśkiewicz, Marcin Garkowski, Marek Rogowski, Krzysztof Kowal – Przewlekłe zapalenie zatok obocznych nosa: spojrzenie alergologa i laryngologa; Alergologia Polska – Polish Journal of Allergology, Volume 4, Issue 2, 2017, Pages 68-76, ISSN 2353-3854, https://doi.org/10.1016/j.alergo.2017.06.002.
4. Magdalena Wiercińska – Zapalenie zatok przynosowych: przyczyny, objawy i leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-nosa-i-zatok/179617,zapalenie-zatok-przynosowych
5. Adrian Jurkiewicz – Przewlekłe zapalenie zatok – objawy, leczenie, domowe sposoby, powikłania; https://www.medonet.pl/choroby-od-a-do-z/choroby-nosa–gardla–uszu-i-krtani,przewlekle-zapalenie-zatok—objawy–leczenie–domowe-sposoby–powiklania,artykul,99161283.html
6. https://www.medonet.pl/zdrowie,jak-wyleczyc-przewlekle-zapalenie-zatok-,artykul,1733129.html
7. https://centrum-kore.pl/laser-wysokoenergetyczny-poznan-swarzedz/

 

 

Leczenie zatok – przewlekłego zapalenia zatok – Poznań

 

Data publikacji: 27.03.2023

Data ostatniej aktualizacji: 18.12.2024