Niedoczynność tarczycy w ciąży – wpływ na matkę i dziecko

Niedoczynność tarczycy w ciąży dotyczy niewielkiego odsetka kobiet. Pomimo to zalecana jest regularne wykonywanie badań oceniających pracę tarczycy. Jest to podyktowane faktem, że niedoczynność tarczycy w ciąży wpływa negatywnie na rozwój płodu i przebieg ciąży.

Oznaczanie poziomu TSH i hormonów tarczycy zalecane jest także dlatego, że objawy niedoczynności tarczycy w ciąży często naśladują powszechnie występujące w ciąży dolegliwości – zaparcia, senność i zmęczenie, przyrost wagi. A to utrudnia wczesne rozpoznanie niedoczynności tarczycy. A co dzieje się po zdiagnozowaniu niedoczynności? Przyszła mama pozostaje wówczas pod kontrolą endokrynologa i stosuje syntetyczne hormony tarczycy.

 

 

 

Jak diagnozowana jest niedoczynność tarczycy w ciąży?

Ponieważ niedoczynność tarczycy w ciąży może w poważny sposób zaburzyć rozwój płodu, zalecane jest wykonywanie odpowiednich badań diagnostycznych w ciąży. Pierwsze badanie zaleca się wykonać do 10 tygodnia ciąży, najlepiej pomiędzy 4 a 8 tygodniem, czyli jak najszybciej po potwierdzeniu ciąży.

Zazwyczaj wykonuje się oznaczenie poziomu TSH, czyli hormonu tyreotropowego. Dla pogłębienia diagnostyki można dodatkowo oznaczyć poziom hormonów tarczycy, najlepiej ich wolnych frakcji fT3 i fT4. Takie postacie trójjodotyroniny oraz tyroksyny są aktywne biologicznie.

Jak często badać TSH we ciąży?

W przypadku zdrowych kobiet, u których nie wykryto żadnych nieprawidłowości, badanie parametrów tarczycowych powinno być wykonane co najmniej raz w każdym trymestrze ciąży. Z kolei u kobiet ze zdiagnozowaną niedoczynnością tarczycy, oznaczenie poziomu TSH oraz hormonów tarczycy warto wykonywać co 4 – 6 tygodni.

Prawidłowy poziom TSH w poszczególnych trymestrach ciąży przedstawia się następująco [3]:

– I trymestr 0,009 – 3,18 mIU/l

– II trymestr 0,05 – 3,44 mIU/l

– III trymestr 0,11 – 3,53 mIU/ l

Jeśli poziom TSH w ciąży jest podwyższony, konieczne jest oznaczenie poziomu fT4. Normy wolnej frakcji tyroksyny w ciąży są następujące [4]:

– w I trymestrze 11,99 – 21,89 pmol/l

– w II trymestrze 10,46 – 16,67 pmol/l

– w III trymestrze 8,96 – 17,23 pmol/l.

 

Pobierz i wypełnij Formularz dysfunkcji dna miednicy i dowiedz się czy możesz mieć kłopoty po porodzie.

 

Wpływ tarczycy na ciążę i rozwój płodu

Tarczyca odgrywa kluczową rolę w ciąży, zarówno dla zdrowia matki, jak i rozwijającego się płodu. Jest to gruczoł endokrynny, który produkuje hormony niezbędne do regulacji metabolizmu, wzrostu i rozwoju. Wpływ tarczycy na ciążę jest szczególnie istotny ze względu na konieczność utrzymania odpowiednich poziomów hormonów tarczycy w organizmach matki i płodu.

Podczas ciąży, potrzeby hormonalne organizmu matki ulegają zmianie, co może prowadzić do zaburzeń funkcji tarczycy. Jednym z najczęstszych zaburzeń jest niedoczynność tarczycy, polegająca na niewystarczającej produkcji hormonów tarczycy. Niedoczynność tarczycy w ciąży może mieć poważne konsekwencje zarówno dla matki, jak i dla płodu.

 

Wpływ niedoczynności tarczycy na płód

Omawiając konsekwencje nieleczonej niedoczynności tarczycy w ciąży, uwzględnić należy zarówno wpływ na rozwój płodu, jak i oddziaływanie na organizm kobiety i przebieg ciąży. Jeśli rozwinie się niedoczynność tarczycy w ciąży, skutki dla dziecka mogą być poważne.

Wpływ niedoczynności tarczycy na ciążę może objawiać się różnymi sposobami. W pierwszym trymestrze ciąży, niedobór hormonów tarczycy może prowadzić do poronień lub nieprawidłowego rozwoju płodu. U kobiet z niewłaściwie leczoną niedoczynnością tarczycy istnieje również większe ryzyko przedwczesnego porodu, niskiej masy urodzeniowej dziecka oraz powikłań okołoporodowych.

Ponadto, niedoczynność tarczycy w ciąży może prowadzić do niekorzystnych skutków dla zdrowia matki, takich jak nadciśnienie tętnicze ciążowe czy stan depresyjny.

Aby zminimalizować negatywny wpływ niedoczynności tarczycy na ciążę i rozwój płodu, kluczowe jest prawidłowe diagnozowanie i leczenie tego schorzenia. Wczesne wykrycie niedoczynności tarczycy w ciąży odgrywa istotną rolę w zapobieganiu powikłaniom. Dlatego też, rutynowe badania laboratoryjne mające na celu monitorowanie poziomów hormonów tarczycy powinny być przeprowadzane u wszystkich kobiet w ciąży.

Zaburzenia rozwoju płodu mogą prowadzić do opóźnienia wewnątrzmacicznego wzrostu płodu, a także nieprawidłowego kształtowania układu nerwowego [6].  U takich dzieci po urodzeniu zaobserwować można obniżenie wskaźnika w skali Apgar, a na późniejszych etapach życia stwierdzić można mniejszy od przeciętnego iloraz inteligencji [7].

Pojawiły się także doniesienia o większym prawdopodobieństwie wystąpienia ADHD [8]. Z kolei konsekwencje niedoczynności tarczycy dla kobiety obejmują m. in. [9]: niedokrwistość, poronienie, poród przedwczesny, wystąpienie stanu przedrzucawkowego czy przedwczesne odklejenie łożyska.

 

Leczenie niedoczynności tarczycy w ciąży

Leczenie niedoczynności tarczycy w ciąży opiera się na hormonalnej suplementacji tarczycowej. Podawanie odpowiednich dawek hormonów tarczycy jest kluczowe dla utrzymania prawidłowych poziomów tych hormonów u matki i płodu.

Warto podkreślić, że leczenie niedoczynności tarczycy w ciąży powinno być monitorowane przez specjalistę, takiego jak endokrynolog i położnik/ginekolog, którzy wspólnie podejmują decyzje dotyczace dawek leków i regularnie monitorują poziomy hormonów tarczycy.

Bezpieczeństwo stosowania leków hormonalnych w ciąży jest również istotnym aspektem. Przeprowadzone badania naukowe wykazały, że hormonalna suplementacja tarczycy w odpowiednich dawkach nie wiąże się z większym ryzykiem wad wrodzonych u płodu ani innymi poważnymi powikłaniami.

Dlatego też, utrzymanie prawidłowych poziomów hormonów tarczycy poprzez leczenie farmakologiczne jest bezpieczne i zalecane w przypadku niedoczynności tarczycy w ciąży.

Edukacja pacjentek odgrywa również istotną rolę w profilaktyce niedoczynności tarczycy w ciąży. Kobiety powinny być świadome znaczenia regularnych badań tarczycy, zwłaszcza jeśli wcześniej miały problemy z tarczycą lub choroby autoimmunologiczne.

Informowanie o objawach niedoczynności tarczycy, takich jak zmęczenie, przyrost masy ciała, obniżone samopoczucie czy zaburzenia nastroju, może pomóc w wczesnym rozpoznaniu i skonsultowaniu się z lekarzem.

 

Hashimoto objawy

Dieta przy Hashimoto

Czytaj więcej o masażu krocza przygotowującym do porodu. Poznaj nasz kalkulator ciąży.

 

 

Umów się na leczenie:

Tel: 503-733-127

Pracujemy od poniedziałku do piątku w godzinach od 7:00 do 20:00

Rejestracja 10-18:00

OPINIE O NAS:

 

Dagmara Porada – Redaktor medyczny

Studiuje Medycynę na kierunku lekarskim na Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach. Copywriterka z 6-letnim stażem i lekkim piórem. Twórczyni wielu artykułów, opisów i blogów firmowych. Miłośniczka psów i dobrej książki.

 

 

Data publikacji: 10.10.2022

Data ostatniej aktualizacji: 28.04.2023