Zespół de Quervaina – leczenie

Zespół de Quervaina czyli zapalenie pochewek ścięgnistych nadgarstka jest drugim najczęściej występującym schorzeniem w obrębie kończyny górnej obok zespołu cieśni nadgarstka.

Schorzenie to nazywane jest potocznie „kciukiem matki”, a jest to związane z tym, że kobieta, zajmując się swoim dzieckiem, często je podnosi, przeciążając nadgarstek i kciuk (powtarzalne ruchy w postaci mocnego ścisku i odwodzenie ręki).

Dodatkowo wykonuje inne czynności, które mogą prowadzić do stanów zapalnych, np. pranie ręczne, prasowanie, krojenie.

Zespół de Quervaina – co to jest?

Jeżeli skarżysz się na uporczywe bóle kciuka, może być to znak, że cierpisz na zespół de Quervaina. Jest to schorzenie polegające na zapaleniu pochewki ścięgnistej mięśni odwodziciela długiego i prostownika krótkiego kciuka.

Zespół de Quervaina zaliczany jest do entezopatii, czyli schorzeń przyczepów mięśni do kości. Gdy pojawia się stan zapalny pochewki ścięgnistej mięśni kciuka, ruszanie nim staje się utrudnione i bolesne. Co więcej, choroba postępuje, gdy nie jest leczona: brak swobodnego przesuwu ścięgien w pochewce powoduje jej dalsze pogrubianie się i zwłóknianie, co może zwiększyć rozległość stanu zapalnego.

Chorobę de Quervaina fachowo określa się jako zapalenie pochewek ścięgien nadgarstka – mięśni kciuka.

Dolegliwość ta częściej dopada kobiety. Bardzo często jest wynikiem pracy manualnej, towarzyszy innym patologiom mięśniowym, w tym tzw. łokciowi tenisisty.

 

Zespół de Quervaina – przyczyny

Dokładne przyczyny pojawienia się zespołu de Quervaina nie są zbadane. Najpopularniejsza hipoteza mówi, że schorzenie może być efektem kumulacji licznych mikrourazów wywołanych przeciążeniami kciuka podczas powtarzanych wielokrotnie ruchów z jego użyciem. W praktyce oznacza to, że na zespół de Quervaina najbardziej narażone są grupy ludzi takie jak:

• Młode matki. Przeciążenia powstają w wyniku częstego podnoszenia dziecka. Jest to na tyle powszechna przypadłość u mam, że chorobę czasami nazywa się potocznie kciukiem matki.
• Osoby wykonujące prace, w których dochodzi do regularnego zginania i prostowania kciuka. Przykładem mogą być stolarze i inni rzemieślnicy.
• Zawodowi muzycy, spędzający długie godziny na powtarzaniu identycznych ruchów. Za jeden z najbardziej obciążających kciuki instrumentów uważa się fortepian.
• Sportowcy, zwłaszcza tenisiści.
• Do przeciążeń kciuka może doprowadzić także używanie go do częstego pisania wiadomości na telefonie komórkowym.

Niektóre czynniki, które przypuszczalnie mogą wywoływać zespół de Quervaina, nie są związane ze stylem życia, lecz z innymi chorobami. Mowa tutaj o mechanicznych urazach okolic nadgarstka czy zmianach wynikających z reumatoidalnego zapalenia stawów.

 

Zespół de Quervaina – objawy

Choroba de Quervaina może przebiegać w sposób łagodny bądź prowadzić do silnych dolegliwości bólowych. Niewielkie dolegliwości bólowe będą powodować uczucie dyskomfortu głównie podczas pracy, przy czym dolegliwości te nie prowadzą do ograniczenia ruchomości kciuka i codziennego funkcjonowania. Przebieg choroby przy silnych dolegliwościach bólowych będzie prowadzić do występowania ograniczenia zakresu ruchomości.

Do głównych objawów zespołu de Quervaina zalicza się:

• Ból kciuka, zwłaszcza u nasady. Nasila się przy mocnym uchwycie i poruszaniu palcem, szczególnie do granicznych punktów wygięcia stawu, jak na przykład przy wykonywaniu gestu „kciuk w górę”. Ból może promieniować na cały kciuk i dłoń, aż do przedramienia.
• Uczucie przeskakiwania ścięgna u nasady kciuka. Czasami słychać też chrzęst przy wykonywaniu ruchów.
• Pogorszenie siły chwytu i zdolności ruchowych kciuka.
• Obrzęk i zaczerwienienia okolic kciuka.

Istnieje podstawowy test mający na celu weryfikację, czy mamy do czynienia z zespołem de Quervaina. Zwany jest testem von Finkelsteina i polega na zamknięciu dłoni w pięść z kciukiem otoczonym pozostałymi palcami, a następnie odgięciu dłoni w kierunku kości łokciowej. Jeżeli pojawia się ból, jest to oznaką wystąpienia zespołu de Quervaina.

 

Zespół de Quervaina – leczenie

Istotnym elementem w powrocie do zdrowia jest odpowiednie postępowanie rehabilitacyjne. Rehabilitacja powinna być dobierana indywidualnie. Okres powrotu do zdrowia jest uzależniony od czasu trwania dolegliwości, jak również zaawansowania zmian toczących się w obrębie objętych stanem zapalnym ścięgien.

W chorobie de Quervaina wyróżnia się trzy okresy:

• ostry,
• podostry,
• przewlekły.

W okresie ostrym choroby zadaniem rehabilitacji jest zmniejszenie bądź zniwelowanie stanu zapalnego.

W okresie podostrym rehabilitacja skupia się na zmniejszeniu bądź całkowitym wyeliminowaniu dolegliwości bólowych, a następnie przywróceniu prawidłowego zakresu ruchu.

W ostatnim okresie, przewlekłym, zwiększana jest siła mięśniowa oraz przywracana prawidłowa funkcja ręki.

Fizykoterapia – leczenie zespołu de Quervaina

Okres ostry i podostry

W okresie ostrym w celu zmniejszenia dolegliwości bólowych oraz wysięku stosuje się takie zabiegi jak:

Pole magnetyczne
Terapia polem magnetycznym opiera się na zastosowaniu pola niskiej częstotliwości 0–50 Hz. Podczas zabiegu pole przenika przez ciało, wpływając w pozytywny sposób m.in. na błony komórkowe czy kolagen. Zastosowanie pola magnetycznego powoduje, iż jony znajdujące się w komórkach ciała przemieszczają się, powodując hiperpolaryzację błony komórkowej, przez co zwiększają przemianę materii. Następuje również poprawa ukrwienia w komórce, co w konsekwencji wywołuje lepsze wykorzystanie tlenu przez komórkę.

Krioterapia
Zastosowanie krioterapii miejscowej ma na celu obniżenie temperatury skóry, stawów oraz mięśni. Podczas zabiegu występują dwie fazy. W fazie pierwszej dochodzi do skurczu naczyń krwionośnych skóry i tkanki podskórnej oraz następuje zmniejszenie przepływu krwi. W fazie drugiej naczynia krwionośne się rozszerzają.

Prądy TENS
Prądy TENS w chorobie de Quervaina stosuje się w celu zmniejszenia dolegliwości bólowych będących wynikiem istniejącego stanu zapalnego ścięgien. Działanie prądów TENS tłumaczy teoria bramki kontrolnej. Przedstawia ona istnienie pewnego punktu w rdzeniu kręgowym, w którym znajduje się owa bramka, przez którą przechodzą bodźce bólowe wędrujące do mózgu. Punktem tym jest tzw. istota galaretowata, która powoduje zahamowanie bądź przepuszczenie tychże bodźców bólowych.

W teorii bramkowej impuls jest przewodzony poprzez grube włókna A-beta, hamując przewodzenie we włóknach cienkich A-delta, a także włóknach typu C. Dla uzyskania efektu przeciwbólowego należy zatem zwiększyć częstotliwość impulsów z włókien A w taki sposób, by nie zwiększać częstotliwości impulsów z włókien C.

Neuromodulacja przezskórna PENS

Zabieg polega na precyzyjnym podaniu stymulacji elektrycznej poprzez igły wbijane przezskórnie. Zabieg wykonujemy pod kontrolą USG. Ma on bardzo silne działanie przeciwbólowe.

 

 

Okres przewlekły

W okresie przewlekłym stosowane zabiegi mają na celu poprawę trofiki tkanek oraz przyspieszenie ich regeneracji. W tym okresie stosuje się:

Laser wysokoenergetczny
Zastosowanie lasera w chorobie de Quervaina ma na celu poprawę mikrokrążenia krwi i limfy, w wyniku czego dochodzi do korzystnych zmian w odżywianiu ścięgien oraz pochewek, co dalej wpływa na przyspieszenie procesów regeneracyjnych. Laser wysokoenergetyczny ma również bardzo silne działanie przeciwbólowe.

Ultradźwięki
Zadaniem ultradźwięków jest zwiększenie przepuszczalności błon komórkowych, dzięki czemu następuje przyspieszenie procesów przemiany materii zachodzących w komórkach.

Jonoforeza
Ma działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz przeciwwysiękowe.

Kinezyterapia – leczenie zespołu de Quervaina

Celem ćwiczeń jest poprawa mikrokrążenia, co wpływa na lepsze odżywienie mięśni. Ponadto poprzez stymulowanie ścięgien do poślizgu zapobiega się powstawaniu zrostów. W trakcie ruchu wytwarza się płyn stawowy, który odżywia chrząstkę stawową wraz ze zlokalizowanymi w niej proprioreceptorami, wpływając tym samym na stymulowanie czucia głębokiego. Ważnym elementem podczas prowadzonej rehabilitacji jest wzmacnianie siły mięśniowej, które umożliwia przywrócenie funkcji ręki.

Leczenie operacyjne zespołu de Quervaina

Zespół de Queravaina, jeżeli ma wyjątkowo ostry przebieg, może wymagać leczenia operacyjnego.

Operacja polega na nacięciu pochewki ścięgnistej, co umożliwia swobodny ruch ścięgna. Następnie usuwa się wszelkie zgrubienia i zrosty wywołane stanem zapalnym. Rezultatem prawidłowo przeprowadzonej operacji jest całkowite wyleczenie zespołu de Queravaina.

 

Zespół de Quervaina – leczenie domowe

Jeżeli objawy zespołu de Quervaina mają lekki przebieg, można zacząć od domowych sposobów leczenia.

Ulgę może przynieść:

• Oszczędzanie ręki, w której występuje bolesność.
• Zimne okłady. Pomóc może po prostu przykładanie kostki lodu do bolącego miejsca.
• Załagodzić zespół de Queravaina może także maść z apteki bez recepty, zawierająca składniki takie jak diklofenak czy ketoprofen.
• Wskazane jest lekkie usztywnienie ręki za pomocą bandaża. Jednak uwaga! Samo zaprzestanie ruchów chorego kciuka nie jest sposobem na wyleczenie zespołu de Queravaina. Doprowadzi prędzej do osłabienia mięśni, które może pogłębić schorzenie.

Jeśli cierpisz z powodu zespołu de Quervaina, nie zwlekaj – umów się na wizytę do fizjoterapeuty

Zadzwoń – zapytaj:

Tel:503-733-127

lub umów się na

on-line

Źródło: Praktyczna Fizjoterapia, Medonet

Data publikacji: 18.08.2021

Data ostatniej aktualizacji: 24.05.2023