Problem zapalenia ścięgna Achillesa dotyka osób w różnym wieku, jednak należy pamiętać, że z upływem czasu włókna budujące ścięgno zmniejszają swoją sprężystość i wytrzymałość, przez co łatwiej ulegają urazom. Urazy ścięgna Achillesa mogą powodować dokuczliwy ból nad piętą lub ból łydki.
W Centrum KORE w Swarzędzu posiadamy duże doświadczenie w leczeniu zapalenia ścięgna Achillesa.
Mit dotyczący niezniszczalnego półboga Achillesa z jedną małą niedoskonałością znany jest chyba każdemu. Nie bez przyczyny już za czasów starożytnej Grecji utożsamiano uszkodzenia związane z piętą za bardzo problematyczne, a na tamte czasy – nawet śmiertelne.
Człowiek (zwłaszcza wojownik) dotknięty urazem ścięgna piętowego nie był bowiem w stanie nie tylko pracować, ale również uciekać. Z tego względu niczym Achilles padał ofiarą szybszych i sprawniejszych przeciwników. Nazwa przyjęła się do dziś, jednak w XXI wieku potrafimy nieco lepiej radzić sobie z kontuzjami ścięgna Achillesa.
Straszny ból nad piętą przy chodzeniu to charakterystyczny objaw wskazujący, że coś niedobrego dzieje się ze ścięgnem Achillesa.
Z artykułu dowiesz się:
Trochę anatomii
Łatwo wyczuwalny przez skórę (niekiedy nawet odstający i widoczny), mocny, twardy i włóknisty pas tkanki łącznej z tyłu nogi odgrywa olbrzymią funkcję motoryczną i amortyzującą. Skąd jednak się wziął?
Jak sama nazwa wskazuje – ścięgno Achillesa musi pochodzić od jakiegoś mięśnia. W tym przypadku są to aż dwa: mięsień brzuchaty łydki i mięsień płaszczkowaty, które razem tworzą mięsień trójgłowy łydki, czyli najsilniejszy zginacz stopy. Oba mięśnie przechodzą we wspólne ścięgno piętowe, którego przyczep końcowy znajduje się na guzie piętowym.
Omówiona struktura jest największym ścięgnem w ciele człowieka. Pozwala nam na swobodne chodzenie, bieganie, a także wykonywanie czynności wymagających zaangażowania mięśni łydki, czyli np: schodzenie ze schodów lub wchodzenie na nie.
Ze względu na fakt, że ścięgno umiejscowione jest w widocznym miejscu i jest mocno narażone na kontuzje, a także przez to, że zmuszone jest do wykonywania olbrzymiej (lub jak kto woli: heroicznej) pracy, jego rozerwanie, naderwanie czy przeciążenie i związane z nimi zapalenie są dość powszechne.
Zapalenie ścięgna Achillesa – przyczyny
Najczęstszą przyczyną zapalenia ścięgna Achillesa jest uraz w wyniku nadmiernego przeciążenia. Do tego typu sytuacji dochodzi wówczas, gdy ścięgno jest zmuszone do ciężkiej i długiej pracy. Mówi się, że zapalenie ścięgna Achillesa jest najczęściej występującą kontuzją u biegaczy, która na dodatek ma tendencję do nawracania.
Zapalenie ścięgna Achillesa będzie częściej występować u tych z osób, które zbyt szybko zwiększają intensywność wykonywanych ćwiczeń i pomijają rozgrzewkę. Na zbyt duże obciążenie ścięgna Achillesa może mieć wpływ również podłoże, na którym prowadzony jest trening.
Zbyt twarde, jak np. asfalt, nie sprzyja dobrej kondycji struktury i zwiększa ryzyko urazu. Jeśli chodzi o początkujących biegaczy, duże znaczenie ma również ułożenie stopy w trakcie biegu – jeśli ciężar ciała jest przenoszony na ich wewnętrzną stronę, wówczas dochodzi do znacznych przeciążeń ścięgna Achillesa.
Zapalenie ścięgna Achillesa – objawy
Jednym z pierwszych objawów zapalenia ścięgna Achillesa jest dotkliwy ból u dołu łydki (ból nad piętą). Towarzyszy temu również uczucie rozlewającego się ciepła oraz niekiedy obrzęk.
Objawy nasilają się rano, przed wykonywanym treningiem oraz po jego zakończeniu. Ból wywołany zapaleniem ścięgna Achillesa zwykle ustaje na czas wykonywania aktywności fizycznej.
Jednakże należy umieć odróżnić objawy zapalenia ścięgna Achillesa od zerwania tej struktury. Zasadnicza różnica polega na tym, że przy zerwaniu ścięgna dochodzi do powstania nagłego bólu zlokalizowanego w okolicy łydki lub pięty, która sinieje i puchnie. Taki stan wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.
Ból ścięgna Achillesa – najczęściej zgłaszane dolegliwości
Ścięgno piętowe może zostać uszkodzone na różne sposoby. Z tego względu może dawać niestandardowe i niejednoznaczne objawy. Pacjenci często zastanawiają się czy odczuwany dyskomfort i ból rzeczywiście jest związany z zapaleniem ścięgna Achillesa czy może dotyczy czegoś innego.
Choć samodzielna diagnoza może być całkiem trafna, to kontrola lekarska i upewnienie się co do formy leczenia i rehabilitacji są niezbędnymi elementami. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze symptomy zgłaszane przez pacjentów.
- Ból przy chodzeniu – może, lecz nie musi zwiastować problemów ze ścięgnem. Wszystko zależy od rodzaju bólu, jego umiejscowienia, nasilenia, typu i objawów dodatkowych. Utrzymujący się ból nad piętą, który nasila się podczas wykonywania specyficznych ruchów stopą może zwiastować zapalenie ścięgna piętowego lub jego częściowe zerwanie.
- Ból Achillesa przy bieganiu – podczas biegu stopa wykonuje w szybkim tempie czynności zginania i prostowania. Co więcej, z dużą siłą obciążany jest również mięsień łydki ze względu na konieczność utrzymania ciężaru ciała. To sprawia, że obecne i rozwijające się zapalenie – da o sobie znać. Zbagatelizowanie tego objawu i kontynuacja wysiłku mogą doprowadzić do znacznego postępu patologicznych zmian.
- Ból Achillesa po bieganiu – typowy objaw zapalenia ścięgna i jego przyczepu. Intensywny (a nawet ekstremalny) wysiłek fizyczny przekraczający możliwości sportowca powoduje zmiany zwyrodnieniowe w obrębie tkanki i spory ból, pojawiający się zwykle następnego dnia.
Umów się na leczenie w Swarzędzu:
Tel: 503-733-127
Pracujemy od poniedziałku do piątku w godzinach od 7:00 do 20:00
Rejestracja 10-18:00
OPINIE O NAS:
Zapalenie ścięgna Achillesa – leczenie
Jak wspomniano, leczenie zapalenia ścięgna Achillesa jest procesem długotrwałym, wynikającym ze słabego unerwienia struktury. Jednakże odpowiednio poprowadzona terapia może przyspieszyć tempo gojenia ścięgna. Aby było to możliwe, specjalista musi odpowiednio zdiagnozować dolegliwość.
Zwykle rozpoznanie opiera się na wykonaniu badania USG, które pozwala na dokładne zobrazowanie tkanek miękkich w obrębie mięśni łydki. Niekiedy sytuacja wymaga także przeprowadzenia badania MRI, czyli rezonansu magnetycznego.
Leczenie zapalenia ścięgna Achillesa może trwać nawet 6 miesięcy. Jest to uzależnione od stopnia zaawansowania urazu.
Jeśli chodzi o łagodzenie bólu, konieczne jest zwykle sięgnięcie po środki analgetyczne z grupy niesteroidowych leków przeciwbólowych takich jak: diklofenak, naproksen, meloksykam, ibuprofen.
Konieczna w przypadku zapalenia ścięgna Achillesa jest czasowa rezygnacja z treningów lub ograniczenie ich intensywności. Pozwala to szybciej zregenerować strukturę oraz zapobiega ryzyku wykształcenia się wtórnych urazów.
Pomocne podczas leczenia zapalenia ścięgna Achillesa są zabiegi fizjoterapeutyczne, w szczególności fala uderzeniowa oraz ćwiczenia rozciągające.
Dobrym sposobem na przyspieszenie procesów gojenia są także masaże obolałego miejsca.
Jeśli jednak wyżej wymienione metody leczenia okażą się nieskuteczne, a problem zapalenia ścięgna Achillesa będzie nawracał, może zajść konieczność przeprowadzenia operacji chirurgicznej.
Zapalenie ścięgna Achillesa – leczenie domowe
W przypadku dolegliwości bólowych w okolicy ścięgna Achillesa czasami wystarczy domowe sposoby leczenie zapalenie ścięgna Achillesa , aby się go pozbyć.
Należy przy tym wiedzieć, że jeśli ścięgno to uległo uszkodzeniu – naderwaniu czy przerwaniu – u osób młodych i aktywnych najlepszą metodą jest rekonstrukcja tej struktury. Wówczas leczenie zachowawcze stosuje się u pacjentów starszych i mało aktywnych ruchowo.
Zatem jak można leczyć ścięgno Achillesa w domu?
Odpoczynek – leczenie domowe
Gdy dojdzie do nagłego uszkodzenia i bólu ścięgna Achillesa, należy od razu przerwać aktywność i przyłożyć lód, aby nie doszło do rozwinięcia się obrzęku.
Lód jest skuteczny gdy użyjemy go od razu po pojawieniu się urazu. Przez około 15 – 20 minut, co 4-6 godzin, od 3 do 5 dni należy przykładać w okolicy ścięgna Achillesa lód owinięty w cienką tkaninę lub specjalnie przystosowane okłady.
W przypadku pojawienia się objawów uszkodzenia lub gdy zostanie to zdiagnozowane, ważne jest, aby odciążyć ścięgno Achillesa i unikać dużej aktywności, w tym również chodzenia przez długi czas.
Rozciąganie – leczenie domowe
Można także delikatnie rozciągnąć ścięgno Achillesa chwytając za piętę, w celu przyspieszenia odzyskania sprawności. Ważne jest, aby nie rozciągać zbyt mocno i agresywnie (szczególnie w początkowej fazie), ponieważ może to, w niektórych przypadkach, mieć odwrotny skutek niż zamierzony i powodować zwiększenie bólu nad piętą.
Jeżeli, podczas rozciągania pojawi się ostry ból, należy poczekać aż ustąpi i spróbować ponownie. Rozciąganie ścięgna Achillesa powinno wykonywać się bardzo delikatnie i stopniowo, kilkakrotnie po około 10 – 30 sekund. Czynność powtarza się kilka razy dziennie.
Mimo że na początku rozciąganie może powodować dyskomfort, to ból ścięgna Achillesa stopniowo będzie ustępował i dochodzić będzie do jego zmniejszenia.
Ćwiczenia – leczenie domowe bólu ścięgna Achillesa
Ćwiczenia na rozciąganie ścięgna Achillesa wykonuje się regularnie, gdyż mocne mięśnie łydek i rozciągnięte ścięgna są bardziej odporne na przeciążenia i zmniejszają ryzyko wystąpienia kontuzji. Ćwiczenia te można wykonywać praktycznie wszędzie, na podłodze, schodach czy krześle.
- W pozycji siedzącej (siad płaski), owiń elastyczną taśmę pod stopą (bliżej palców), aby móc dawkować opór. Następnie, poprzez pociąganie taśmy staraj się “oddalać” piętę, a palce stopy “zbliżać” do siebie rozciągając ścięgno Achillesa. Wykonaj to ćwiczenie 10-15 razy, po 3 serie. Powtórz 2-3 razy w ciągu dnia. Bądź ostrożny i rób to powoli. Jeżeli zauważysz, że ból zwiększa swoją intensywność przerwij i udaj się do lekarza lub fizjoterapeuty.
- Stań na krawędzi schodów przednią częścią stopy. Unieś piętę (stając na palcach), a następnie powoli opuszczaj ją do najniższego możliwego punktu. Powtórz to ćwiczenie kilka razy dziennie w serii od 5 do 15 razy.
- Usiądź na brzegu krzesła ze stopami płasko przylegającymi do podłogi. Następnie unieś palce ku górze, jednocześnie trzymając pięty na podłodze. Przytrzymaj prze około 30 sekund i powróć do pozycji wyjściowej. Powtórz to ćwiczenie 2-3 razy na każdą kończynę. Spowoduje ono, że poczujesz jak rozciągają się mięśnie łydki i ścięgno.
Więcej ćwiczeń na rozciąganie ścięgna Achillesa znajdziesz tutaj
Dieta bogata w kolagen, kwasy Omega 3 i substancje przeciwzapalne – leczenie domowe
Kolagen jest najliczniej występującym naturalnym białkiem w całym organizmie. Nadaje tkance łącznej trwałość i wytrzymałość. Spożywanie większej ilości kolagenu w diecie pomaga naprawić uszkodzoną tkankę łączną, amortyzuje przestrzenie między kośćmi i stawami, zmniejszając tym samym tarcie i nacisk.
Spożywanie kolagenu z naturalnych źródeł może przyczynić się również do wzrostu tkanki łącznej (ścięgna i stawy), na którą działają duże siły i która z wiekiem staje się mniej elastyczna.
Fizjoterapia
Fizjoterapeuta może pomóc w zmniejszeniu bólu. Pokaże on również jak powinna wyglądać prawidłowa postawa ciała, która ma bardzo duży wpływ na siły działające na ścięgno Achillesa.
Dodatkowo przedstawi techniki jak w odpowiedni sposób wykonywać ćwiczenia ukierunkowane na mięśnie podudzia, bez nadmiernego obciążania ścięgna, oraz jak zapobiegać powstawaniu kontuzji w przyszłości.
Jeżeli zależy nam na kompleksowym rozwiązaniu, które pomoże na stałe pozbyć się problemu jakim jest zapalenie ścięgna Achillesa – leczenie falą uderzeniową lub metodą EPTE jako uzupełnienie leczenia zachowawczego jest doskonałym wyborem.
Dla osób, które są po operacji ścięgna Achillesa fizjoterapia jest jednym z najważniejszych elementów, ponieważ pozwala na szybszy powrót do pełnej sprawności. Zapobiega również tworzeniu się zrostów kolagenowych, mogących ograniczać ruchomość lub innych komplikacji podczas procesu gojenia się.
Leczenie fizjoterapeutyczne tendinopatii ścięgna Achillesa
Tendinopatie doprowadzają do pojawienia i rozwijania się stanu zapalnego, który choć początkowo sprzyja procesom regeneracyjnym, to w następnych etapach prowadzi do jeszcze większych, patologicznych zmian w obrębie ścięgna. Fizjoterapia ma na to jednak swoje metody.
Fala uderzeniowa
Często wykonywany zabieg, który pozwala na skuteczne (i co ważne – nieinwazyjne!) leczenie schorzeń na tle zapalnym czy zwyrodnieniowym. Fala uderzeniowa to po prostu fala mechaniczna, która generowana jest poprzez skokowy wzrost ciśnienia.
Nie trzeba obawiać się uszkodzenia struktur tkankowych – ciśnienie w nich może wzrosnąć nawet do 100 MPa. Po nagłym skoku ciśnienia, wywołuje się gwałtowny jej spadek. Działanie fali zależy od “mocy”, czyli ilości wyzwolonej energii. Terapia gwarantuje precyzyjne trafienie w źródło dolegliwości z jednoczesnym pominięciem i zabezpieczeniem sąsiednich obszarów.
Jakie skutki przynosi fala uderzeniowa? Przede wszystkim łagodzi stan zapalny, działa przeciwbólowo, pobudza regenerację tkanek, wzmacnia włóknistą strukturę ścięgna, a także pozwala mięśniom się odprężyć. Ma również działanie stymulujące syntezę kolagenu i formowanie się nowych naczyń krwionośnych.
HILT
Czyli terapia laserem wysokoenergetycznym (z ang. High Intensity Laser Therapy). Jest jedną z najbardziej nowoczesnych propozycji na szybkie i skuteczne leczenie stanów zapalnych ścięgien. Laser wykorzystywany jest również do miejscowej stymulacji włókien do regeneracji.
Efekty HILT’u są bardzo szybkie, bo można je zauważyć już po 3 lub 4 zabiegach. Natomiast już po pierwszej terapii pacjent odczuwa wyraźną ulgę w bólu, dolegliwości zapalne są złagodzone, napięcie mięśni zredukowane, natomiast mobilność i funkcjonalność znacznie się poprawiają.
Dzięki temu, że jest to metoda bezinwazyjna i bezobjawowa, terapia laserem wysokoenergetycznym jest coraz częściej wykorzystywana w gabinetach fizjoterapeutycznych.
EPTE
Czyli Terapia Przezskórnej Elektrolizy. Jest kolejną przełomową i nowoczesną techniką, którą wykorzystuje się w leczeniu tendinopatii. Zabieg jest krótki, ale bardzo skuteczny. Już w ciągu 48 dni pacjent zauważy wyraźne efekty w postaci zredukowanego bólu w okolicy ścięgna Achillesa, a zakres ruchu zostanie przywrócony (lub chociaż: powiększony).
Podczas leczenia metodą EPTE wykorzystuje się specjalny prąd elektryczny, który działa bezpośrednio na uszkodzoną strukturę. Przez powłoki skórne zostaje wprowadzona igła do akupunktury (przy pomocy głowicy i ekranu USG), która jako metal – doskonale przewodzi prąd. Dzięki modulatorowi intensywności można wywołać kontrolowane zapalenie, które jest niezbędne do wyleczenia entezopatii.
Jeśli cierpisz z powodu zapalenia ścięgna Achillesa, nie zwlekaj – umów się na wizytę do fizjoterapeuty
Umów się na leczenie w Swarzędzu:
Tel: 503-733-127
Pracujemy od poniedziałku do piątku w godzinach od 7:00 do 20:00
Rejestracja 10-18:00
OPINIE O NAS:
Specjaliści KORE
Dagmara Porada – Redaktor medyczny
Studiuje Medycynę na kierunku lekarskim na Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach. Copywriterka z 6-letnim stażem i lekkim piórem. Twórczyni wielu artykułów, opisów i blogów firmowych. Miłośniczka psów i dobrej książki.
Źródło: Portal Fizjoterapeuty, Medonet
1. Rowe V., Hemmings S., Barton C. i wsp.: Conservative management of midportion Achilles tendinopathy. „Sports Medicine”, 2012; 42(ll): 941-967.
2. Sussmilch-Leitch S.P., Collins N.J., Bialocerkowski A.E. i wsp.: Physical therapies for Achilles tendinopathy: systematic review and meta-analysis. „Journal of Foot and Ankle Research”, 2012; 5(1): 5-15.
3. Maffulli N., Sharma P., Luscombe K.L.: Achilles tendinopathy: aetiology and management. „Journal of the Royal Societyof Medicine”, 2004; 97(10): 472-476.
4. Mani-Babu S., Morrissey D., Waugh C.i wsp.: The effectiveness of extracorporealshock wave therapy in lower limb tendinopathy: a systematic review. „The American Journal of Sports Medicine”, 2015; 43(3):752-61.
5. Kedia M., Williams M., Jain L. i wsp.: Theeffects of conventional physical therapy andeccentric strengthening forinsertional Achillestendinopathy. „The International Journalof Sports Physical Therapy”, 2014;9(4): 488-497.
6. Miners A.L., Bougie T.L.: Chronic Achilles tendinopathy: a case study of treatment incorporating
active and passive tissue warm-up, Graston Technique®, ART®, eccentricexercise, and cryotherapy. „Journal of the Canadian Chiropractic Association”, 2011; 55(4): 269-79.
7. Van der Plas A., De Jonge S., De Vos R.J. i wsp.: 5-year follow-up study of Alfredson’s heel-drop exercise programme in chronic midportion Achilles tendinopathy. „British Journal of Sports Medicine”, 2012; 46: 214-218.
8. Wetke E., Johannsen F., Langberg H.: Achilles tendinopathy: A prospective study on the effect of active rehabilitation and steroid injections in a clinical setting. „Scandinavian Journal of Medicine & Sciencein Sports”, 2014; 4: 1-8.
9. Wiegerinck J.I., Kerkhoffs G.M., Van Sterkenburg M.N.: Treatment for insertional Achilles tendinopathy: a systematic review. „Knee Surgery Sports Traumatology Arthroscopy”, 2013; 21: 1345-1355.
10. Zhi, X., Liu, X., Han, J. et al. Nonoperative treatment of insertional Achilles tendinopathy: a systematic review. J Orthop Surg Res 16, 233 (2021). https://doi.org/10.1186/s13018-021-02370-0
11. Ortopedia i traumatologia, tom 1, prof. dr hab. med. Tadeusz Sz. Gaździk, wydanie III, Warszawa 2010
12. “Etiologia i patomechanizm uszkodzenia ścięgna Achillesa”, Katarzyna Strojek, Zuzanna Piekorz, Urszula Kaźmierczak, Agnieszka Strączyńska, Walery Zukow
13. “Anatomia człowieka, tom 2”, Olgierd Narkiewicz, Janusz Moryś, Warszawa 2010
14. dr med. Anna Przeklasa-Muszyńska, “Jak leczyć zapalenia przewlekłe ścięgien (tzw. entezopatie) np. ścięgna Achillesa?” https://www.mp.pl/bol/ekspert/76765,jak-leczyc-zapalenia-przewlekle-sciegien-tzw-entezopatie-np-sciegna-achillesa
15. Karolina Stępień, “Uszkodzenie ścięgna Achillesa” https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/264253,uszkodzenie-sciegna-achillesa
16. Artykuł, Mgr Marek Wiecheć, mgr Agnieszka Książek-Czekaj “Fizjoterapia w przypadku uszkodzenia ścięgna piętowego, czyli ścięgna Achillesa”
Data publikacji: 16.08.2021
Data ostatniej aktualizacji: 28.06.2023
