Zapotrzebowanie organizmu na jod zależne jest od wieku. Zgodnie z rekomendacjami Światowej Organizacji Zdrowia dzienne spożycie jodu powinno wynosić:
– u dzieci do 5 roku życia: 90 mikrogramów
– u dzieci od 6 do 12 roku życia: 120 mikrogramów
– u dzieci od 12 do 18 roku życia: 150 mikrogramów
– u dorosłych: 150 mikrogramów
– u kobiet w ciąży i karmiących piersią: 250 mikrogramów
Czy takie ilości jodu można dostarczyć z dietą?
Od kilkunastu lat w Polsce obowiązuje obligatoryjna profilaktyka jodowa, zakładająca jodowanie soli kuchennej. Jednak z racji zalecanego ograniczenia spożycia soli, jodu należy przede wszystkim poszukiwać w innych produktach. Najwięcej jodu zawierają ryby i owoce morza. Przykładowa zawartość jodu w 100 g wybranych produktów przedstawia się następująco:
– dorsz 110 µg
– makrela wędzona 40 µg
– ser edamski 30 µg
– orzechy laskowe 17 µg
– brokuły 15 µg
– mleko 3,4 µg
Doskonałym sposobem na jodowanie organizmu są także nadmorskie spacery. Jod z pokarmów wchłania się w około 90%. Przyswajalność jodu z diety ograniczają: brukselka, soja, kapusta, kalafior, orzeszki ziemne.
Jod – kiedy suplementować?
Suplementy z jodem mogą stosować osoby cierpiące na choroby tarczycy – konieczna jest jednak konsultacja z lekarzem. Jod stosowany może być także w ramach profilaktyki rozwoju wola po leczeniu farmakologicznym bądź operacyjnym. Suplementacja zalecana jest także kobietom planującym zajście w ciążę oraz już będącym w ciąży.
Suplementy z jodem mogą zawierać ten pierwiastek w formie organicznej bądź nieorganicznej. W przypadku zdecydowanej większości suplementów zalecana jest ta pierwsza forma – ale nie w przypadku jodu.
Pierwiastek ten znacznie lepiej przyswajalny jest jako nieorganiczny jodek potasu. Jod organiczny, którego źródłem w suplementach są wodorosty, może zawierać domieszkę metali ciężkich oraz jodu radioaktywnego.
W związku z ryzykiem rozwoju autoimmunologicznego zapalenia tarczycy po spożyciu wysokich dawek jodu, zaleca się nie przekraczać dawki 500 mikrogramów jodu dziennie. Aby zapewnić właściwy metabolizm jodu, warto dodatkowo zadbać o suplementację selenu, witamin z grupy B oraz magnezu.
Suplementacja jodu w chorobie Hashimoto
Jod kojarzony jest przede wszystkim z korzystnym wpływem na pracę tarczycy. Rzeczywiście – jod wykorzystywany jest w procesie syntezy hormonów tarczycy.
To właśnie w tarczycy gromadzi się zdecydowana większość jodu dostarczanego z pożywieniem – a zaledwie niewielki jego odsetek gromadzony jest w śliniankach czy błonie śluzowej żołądka. Czy to oznacza, że w przebiegu Hashimoto należy suplementować jod?
Rola jodu w organizmie
Jod warunkuje doskonałe samopoczucie psychiczne, sprzyja utrzymaniu prawidłowej masy ciała, wpływa korzystnie na pracę serca, ogranicza rozwój osteoporozy. Jod ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju płodu – niedobór tego pierwiastka w okresie ciąży może prowadzić do rozwoju wrodzonej niedoczynności tarczycy u dziecka oraz upośledzenia umysłowego.
Innymi konsekwencjami niedoboru jodu w ciąży jest poród przedwczesny, a nawet poronienie. Niski poziom jodu może ponadto zaburzać płodność. Także po urodzeniu jod niezbędny jest do prawidłowego rozwoju malucha – jego właściwa podaż sprzyja prawidłowemu rozwojowi fizycznemu i umysłowemu dziecka.
Zapotrzebowanie na jod
Zapotrzebowanie organizmu na jod zależne jest od wieku. Zgodnie z rekomendacjami Światowej Organizacji Zdrowia dzienne spożycie jodu powinno wynosić:
– u dzieci do 5 roku życia: 90 mikrogramów
– u dzieci od 6 do 12 roku życia: 120 mikrogramów
– u dzieci od 12 do 18 roku życia: 150 mikrogramów
– u dorosłych: 150 mikrogramów
– u kobiet w ciąży i karmiących piersią: 250 mikrogramów
Czy takie ilości jodu można dostarczyć z dietą?
Od kilkunastu lat w Polsce obowiązuje obligatoryjna profilaktyka jodowa, zakładająca jodowanie soli kuchennej. Jednak z racji zalecanego ograniczenia spożycia soli, jodu należy przede wszystkim poszukiwać w innych produktach. Najwięcej jodu zawierają ryby i owoce morza.
Przykładowa zawartość jodu w 100 g wybranych produktów przedstawia się następująco:
– dorsz 110 µg
– makrela wędzona 40 µg
– ser edamski 30 µg
– orzechy laskowe 17 µg
– brokuły 15 µg
– mleko 3,4 µg
Doskonałym sposobem na jodowanie organizmu są także nadmorskie spacery. Jod z pokarmów wchłania się w około 90%. Przyswajalność jodu z diety ograniczają: brukselka, soja, kapusta, kalafior, orzeszki ziemne.
Suplementacja jodu
Suplementy z jodem mogą stosować osoby cierpiące na choroby tarczycy – konieczna jest jednak konsultacja z lekarzem. Jod stosowany może być także w ramach profilaktyki rozwoju wola po leczeniu farmakologicznym bądź operacyjnym. Suplementacja zalecana jest także kobietom planującym zajście w ciążę oraz już będącym w ciąży.
Suplementy z jodem mogą zawierać ten pierwiastek w formie organicznej bądź nieorganicznej. W przypadku zdecydowanej większości suplementów zalecana jest ta pierwsza forma – ale nie w przypadku jodu. Pierwiastek ten znacznie lepiej przyswajalny jest jako nieorganiczny jodek potasu. Jod organiczny, którego źródłem w suplementach są wodorosty, może zawierać domieszkę metali ciężkich oraz jodu radioaktywnego.
W związku z ryzykiem rozwoju autoimmunologicznego zapalenia tarczycy po spożyciu wysokich dawek jodu, zaleca się nie przekraczać dawki 500 mikrogramów jodu dziennie. Aby zapewnić właściwy metabolizm jodu, warto dodatkowo zadbać o suplementację selenu, witamin z grupy B oraz magnezu.
Absolwentka Wydziału Farmaceutycznego na Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Diagnosta laboratoryjny z wykształcenia, a z zawodu – copywriterka medyczna. Nie wyobraża sobie pracy, która nie wymagałaby stałego poszerzania swojej wiedzy. Interesuje się wszystkim, co naturalne i zdrowe, jej medyczną fascynacją są terapie holistyczne, ze szczególnym uwzględnieniem dietoterapii.
Klubo-Gwiezdzinska J, Wartofsky L. Hashimoto thyroiditis: an evidence-based guide to etiology, diagnosis and treatment. Pol Arch Intern Med. 2022 Mar 30;132(3):16222; https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9478900/ (dostęp online 10.10.2022 r.)
Wallach J., Interpretacja badań laboratoryjnych; MediPage, 2011
Choroby wewnętrzne. Kompedium Medycyny Praktycznej pod red. A. Szczeklika i P. Gajewskiego; 2010
Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.
Ściśle niezbędne ciasteczka
Niezbędne ciasteczka powinny być zawsze włączone, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje dotyczące ustawień ciasteczek.
Jeśli wyłączysz to ciasteczko, nie będziemy mogli zapisać twoich preferencji. Oznacza to, że za każdym razem, gdy odwiedzasz tę stronę, musisz ponownie włączyć lub wyłączyć ciasteczka.
Ciasteczka stron trzecich
Ta strona korzysta z Google Analytics do gromadzenia anonimowych informacji, takich jak liczba odwiedzających i najpopularniejsze podstrony witryny.
Włączenie tego ciasteczka pomaga nam ulepszyć naszą stronę internetową.
Najpierw włącz ściśle niezbędne ciasteczka, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje!
mgrJustyna Mazur – Redaktor medyczny
