Przezskórna neuromodulacja (PENS) – jak poradzić sobie z bólem?
Przybliżony czas czytania: 5min.
Przezskórna neuromodulacja to bardzo przydatny zabieg stosowany w leczeniu bólu przewlekłego. Jednak jego dokładny mechanizm działania nie został do końca wyjaśniony. Uważa się, że dochodzi do zablokowania przesyłania informacji o bólu – do ośrodkowego układu nerwowego, co w konsekwencji przekłada się na efekt anelgetyczny tej metody.
Neuromodulacja przezskórnea pozwala na zmniejszenie bólu i jednoczesne stymulowanie procesów regeneracyjnych oraz przeciwzapalnych.
Kto przeprowadza zabieg neuromodulacji?
Fizjoterapia to dziedzina, która przez ostatnie lata znacznie udoskonaliła swoje techniki i metody działania. Różnią się one od innych tym, że są inwazyjne – wymagają przebicia skóry w celu odnalezienia źródła uszkodzenia w powięzi, mięśniach, ścięgnach czy więzadłach.
Aby tego dokonać, fizjoterapeuci używają sterylnych, jednorazowych igieł. Głębokość, na jakiej znajduje się uszkodzenie, determinuje długość użytego narzędzia.
Jak już zostało wspomniane, zabieg ten jest inwazyjny. Aby mieć pewność, że igła została umieszczona dokładnie w tym miejscu, w którym chcemy, przeprowadza się to pod kontrolą USG. Warto zaznaczyć, że w przypadku neuromodulacji igły wprowadza się zgodnie z rozumowaniem medycyny zachodniej, w przeciwieństwie do elektroakupunktury, która korzysta z wiedzy tradycyjnej medycyny chińskiej.
Procedura musi być przeprowadzana przez wykwalifikowanego fizjoterapeutę, który przeszedł odpowiednie szkolenia z zakresu suchego igłowania oraz lokalizowania struktur mięśniowych za pomocą aparatu USG przed zabiegiem neuromodulacji.
Wpływ neuromodulacji na ból
Neuromodulacja to metoda, która znajduje coraz więcej zastosowań. Jednym z nich jest uśmierzanie bólu i poprawienie związanej z nim dysfunkcjii mięśniowo-szkieletowej.
Dokładne mechanizmy neuromodulacji nie zostały poznane, ani w pełni zdefiniowane. W ostatnim czasie pojawiła się hipoteza, która wyjaśnia działanie PENS na podstawie mechanizmu powstawania bólu w oparciu o teorie bramki kontrolnej Melzack’a i Wall’a.
Suche igłowanie może aktywować ośrodki szlaków hamowania bólu, znosić ból, modulować jego nasilenie, lub działać na zasadzie uwalniania endogennych opioidów i innych neuroprzekaźników, powodujących mniejsze natężenie wrażeń bólowych.
Wszystkie te mechanizmy opierają się na koncepcji, że ośrodkowy układ nerwowy jest w stanie sam modulować sygnały, które docierają do niego z tkanek obwodowych. Modyfikacja bólu jest istotna klinicznie i odgrywa ważną rolę w odczuwaniu bólu.
Co ważne w świetle najnowszych doniesień naukowych ból przewlekły nie jest już traktowany jako objaw dysfunkcji, ale jako osobna jednostka chorobowa.
Intensywność bodźca bólowego, który dociera od receptora jest ważna, niemniej jednak to późniejsza modulacja tych impulsów w ośrodkowym układzie nerwowym warunkuje intensywność końcowego odczucia.
Co się stanie, kiedy organizm z różnych powodów traci zdolność do modulacji sygnałów?
Dysfunkcja ta jest związana z takimi przewlekłymi stanami bólowymi, jak:
O tym, czy ból zaliczamy do ostrego czy przewlekłego, decyduje zazwyczaj kryterium czasu trwania bólu. Ostry trwa zazwyczaj krótko, nie dłużej niż 1 miesiąc. Ból przewlekły z reguły trwa ponad 3 miesiące.
Dowody laboratoryjne i kliniczne dowodzą, że ból przewlekły to choroba sama w sobie, już nie objaw. Nie ma on w wielu przypadkach jasno określonego źródła, zazwyczaj bywa konsekwencją przebytego urazu czy choroby.
Jeżeli chodzi o leczenie, to jest ono znacznie mniej skuteczne niż w przypadku bólu ostrego. Klasyczne metody leczenia, jak chociażby farmakologiczne, bardzo często w leczeniu przewlekłego bólu nie sprawdzają się za dobrze. Wtedy z pomocą przychodzą zabiegi, np. neuromodulacja, które pozwalają uśmierzyć, a niekiedy całkowicie zlikwidować nieprzyjemne doznania.
Zabieg przeskórnej neuromodulacji przeprowadza się między innymi w obrębie takich nerwów jak:
Przezskórna elektroliza i jej wpływ na bakterie – potencjalny czynnik etiologiczny zakażeń skórnych
Przezskórna elektroliza jest podobna do neuromodulacji, jednak działa na trochę innej zasadzie. Jest znana ze swojego zbawiennego wpływu na pacjentów z tendinopatią czy entezopatią. Przez wiele lat spekulowano o bakteriobójczym działaniu tej techniki. Wpływ ten miał być wyjaśniany zmianami pH, na które bakterie są bardzo wrażliwe.
Aby lepiej zrozumieć mechanizm działania metody, warto wyjaśnić, czym jest pH. Termin “pH” oznacza jednostkę miary kwasowości bądź zasadowości danego środowiska, opisuje stężenie jonów wodorowych. Im niższe pH, tym środowisko bardziej kwasowe i tym samym mniej przyjazne komórkom bakteryjnym.
Przepływ prądu galwanicznego (płynącym pomiędzy anodą i katodą) przez igły powoduje obniżenie pH, co jest przyczyną antybakteryjnego działania elektroigłoterapii. Jak szybko dojdzie do wyeliminowania drobnoustrojów, zależy od dwóch czynników: natężenia prądu oraz ilości bakterii, podawanej w specjalnych jednostkach – liczbie jednostek formujących kolonie.
Mówiąc prościej: jest to liczba pojedynczych komórek bakteryjnych zdolnych do utworzenia osobnych skupisk na podłożu mikrobiologicznym. Badania wykazują, że wraz ze spadkiem liczby żywych bakterii, rośnie dawka prądu galwanicznego, potrzebnego do wywarcia bakteriobójczego efektu.
Na razie brak jest jednoznacznych dowodów skuteczności elektroigłoterapii in vivo, czyli podczas testów mających miejsce z udziałem żywego organizmu. Na działanie tej metody ma wpływ sporo składowych, które w ciele człowieka trudno kontrolować i przewidzieć efekt zabiegu.
Elektroakupunktura jest ciągle rozwijającą się metodą fizjoterapii, a jej wszystkie działania stopniowo poznawane. Minie jeszcze trochę czasu, zanim zostanie opracowana dokładna metoda zwalczająca bakterie, niemniej jednak warto podążać w tym kierunku i poznawać jej zbawienne właściwości.
EPI i jego działanie bakteriobójcze dają spore nadzieje na wyleczenie osób zakażonych wielolekoopornymi szczepami bakterii. Są to takie drobnoustroje, które nabyły geny oporności na znane antybiotyki i chemioterapeutyki, skutecznie sobie z nimi radząc.
Liczba szczepów wieloloekoopornych stale wzrasta, na co wpływ mają różne działania człowieka – nadużywanie antybiotyków, nieprawidłowe ich dawkowanie, przerywanie terapii czy powszechność antybiotyków w żywności.
Przezskórna elektroliza daje szansę zakażonym ludziom na zwalczenie infekcji, która jest nie do opanowania znanymi i powszechnymi metodami.
Najczęściej zadawane pytania
Czy muszę posiadać uraz, by móc skorzystać z przezskórnej elektrolizy i neuromodulacji?
Nie, oczywiście, że nie. Fizjoterapeuci przyglądają się całościowo sposobowi poruszania się Twojego ciała, określają deficyty mobilności, zaburzenia równowagi mięśniowej, deficyty siły lub kontroli motorycznej.
Mogą one przyczynić się do powstania kontuzji w przyszłości, ograniczać sukces w treningach oraz wpływać w sposób negatywny na wyniki sportowe. Obie metody wpływają zbawiennie ciało i pozwalają uniknąć przyszłych urazów.
Kiedy warto skorzystać z neuromodulacji przezskórnej PENS / NMP ?
Neuromodulacja przezskórna jest stosowana w leczeniu poniższych chorób:
Nie, przezskórna neuromodulacja jest zabiegiem, który nie powoduje odczuć bólowych. Pacjenci rzadko zgłaszają lekki dyskomfort związany z mrowieniem, czasami pojawia się tez skurcz mięśniowy.
Na czym polega przezskórna elektroliza? Czy przepływający prąd jest bezpieczny?
Przezskórna elektroliza to małoinwazyjny zabieg, którego korzyści z pewnością przewyższają związane z nim ryzyko. Metoda ta polega na wbiciu w uszkodzoną tkankę igieł, przez które przepuszcza się prąd.
Oczywiście, jest to prąd o dość niskim natężeniu, który jest zdolny wywołać kontrolowany stan zapalny w tkance, ale nie powoduje ogólnoustrojowych uszkodzeń.
Prąd galwaniczny, używany podczas zabiegu, pochodzi z ogniw galwanicznych, a więc przepływu prądu między anodą i katodą. Prąd delikatnie uszkadza ścięgno, mięsień lub więzadło, co wyzwala miejscowy stan zapalny. Prowadzi to do stopniowej odnowy tkanki i regeneracji.
Czy wbijanie igieł nie jest ryzykowne? Skąd mamy pewność, że znajdują się w pożądanej tkance?
Igły co prawda są wbijane troszkę głębiej niż w przypadku klasycznej akupunktury, ale nie ma obaw, że terapeuta nie trafi w odpowiednią tkankę. Każda igła jest wprowadzana pod kontrolą USG, co pozwala na sporą precyzję i minimalizację ewentualnych niepowodzeń.
Czym jest suche igłowanie i czym różni się od przezskórnej elektrolizy?
Suche igłowanie (DN) to również metoda z zakresu fizjoterapii inwazyjnej. Do penetracji skóry i leżących pod nią mięśniowo-powięziowych punktów spustowych używa się cienkich nitkowatych igieł.
Suche igłowanie to zabieg rozluźniający, mający zmniejszyć odczucia bólowe. Elektroliza przezskórna wykorzystuje igły, przez które dodatkowo przepływa prąd galwaniczny.
Cel przeprowadzania elektrolizy również jest inny – po zabiegu powstaje uszkodzenie i stan zapalny, który wspomaga regenerację naderwanego więzadła czy ścięgna.
Cierpię na tendinopatię ścięgna Achillesa. Czy sama elektroliza przezskórna wystarczy do wyeliminowania schorzenia?
Elektroliza to metoda, która daje bardzo dobre efekty, ale w połączeniu z innymi zabiegami fizjoterapeutycznymi. Warto zasięgnąć opinii specjalisty, który wykona niezbędne badania, przeanalizuje przypadek i zaproponuje najbardziej optymalne metody leczenia.
Czy neuromodulacja to popularna metoda w Polsce?
Neuromodulacja to metoda, która w ostatnim czasie mocno się rozwija, zwłaszcza w Hiszpanii, gdzie bardzo dużo ośrodków posiada ją w swojej ofercie. W Polsce neuromodulacja oraz elektroliza przezskórna dopiero raczkują, ale liczne badania na temat jej zbawiennego wpływu w leczeniu różnych schorzeń dają nadzieję, że będzie ona coraz bardziej popularna.
W Polsce niewiele ośrodków fizjoterapuetycznych oferuje ten rodzaj terapii, ale z roku na rok specjalistów wykonujących neuromodulację przybywa.
Kto może wykonywać zabieg neuromodulacji?
Aby móc wykonywać zabieg neuromodulacji, należy odbyć szkolenie, podczas którego nabywa się niezbędną wiedzę teoretyczną oraz praktyczną, by móc samemu posługiwać się tą metodą.
Oczywiście trzeba o tego mieć wykształcenie z zakresu fizjoterapii.
Co, jeżeli bardzo boję się igieł, a zależy mi na wykonaniu zabiegu neuromodulacji?
Strach przed igłami to bardzo powszechna fobia. Mało kto lubi przebijanie powłok skórnych i jest to w pełni zrozumiałe. Jeżeli bardzo zależy Ci na neuromodulacji, warto udać się do fizjoterpeuty, którego darzysz zaufaniem.
Najlepiej wyjaśnij mu swoje obawy – powinien wiedzieć, że nie jest Ci łatwo. Pamiętaj, że jeżeli dyskomfort będzie duży, zawsze możesz przerwać zabieg. W takiej sytuacji terapeuta powinien zaproponować inne metody, które będą skuteczne w przypadku Twojego schorzenia. W ostatnim czasie fizjoterapia ma coraz więcej do zaoferowania :)
Effects of Percutaneous Electrolysis on Endogenous Pain Modulation: A Randomized Controlled Trial Study Protocol, Sergio Varela-Rodríguez, Juan Luis Sánchez-González, José Luis Sánchez-Sánchez, Miguel Delicado-Miralles, Enrique Velasco, César Fernández-de-Las-Peñas, Laura Calderón-Díez dostęp z: 27.05.2022
Galvanic current dosage and bacterial concentration are determinants of the bactericidal effect of percutaneous needle electrolysis: an in vitro study, José Antonio García-Vidal, Jesús Salinas, Pilar Escolar-Reina, Francisco Cuello, Nieves Ortega, Juan de Dios Berná-Mestre, Manuel López-Nicolás, Fermín Valera-Garrido, Francesc Medina-Mirapeix dostęp z: 27.05.2022
Percutaneous Electrochemical Debridement of the Plantaris Tendon, Gabriele Mattiussi, Carlos Moreno dostęp z: 26.05.2022
Effectiveness of the Intratissue Percutaneous Electrolysis (EPI®) technique and isoinertial eccentric exercise in the treatment of patellar tendinopathy at two years follow-up, Ferran Abat, Wayne-J Diesel, Pablo-E Gelber, Fernando Polidori, Joan-Carles Monllau, Jose-Manuel Sanchez-Ibañez dostęp z: 27.05.2022
Blazina, M. E. (1973). Jumper’s knee. Clin. North Am.
Bochenek, A., & Reicher, M. (2006). Anatomia człowieka, Tom I, Anatomia ogólna, kości, stawy i więzadła, mięśnie. Lek. PZWL Warszawa, wyd. 12
Botelho, L., Angoleri, L. L., Zortea, M., Deitos, A., Brietzke, A., Torres, I. L. S., Caumo, W. (2018). Insights about the neuroplasticity state on the effect of intramuscular electrical stimulation in pain and disability associated with chronic myofascial pain syndrome (MPS): A double-blind, randomized, sham-controlled trial. Frontiers in Human Neuroscience, 12, 388.
Da Graca-Tarragó, M., Deitos, A., Brietzke, A. P., Torres, I. L. S., Stefani, L. C., Fregni, F., & Caumo, W. (2016). Electrical intra- muscular stimulation in osteoarthritis enhances the inhibitory sys- tems in pain processing at cortical and cortical spinal system. Pain Medicine, 17, 877–891.
Da Graca-Tarragó, M., Lech, M., Angoleri, L. D. M., Santos, D. S., Deitos, A., Brietzke, A. P., Caumo, W. (2019). Intramuscular electrical stimulus potentiates motor cortex modulation effects on pain and descending inhibitory systems in knee osteoarthritis: A randomized, factorial, sham- controlled study. Journal of Pain Research, 12, 209–221.
Gaziev, G., Topazio, L., Iacovelli, V., Asimakopoulos, A., Di Santo, A., De Nunzio, C., & Finazzi-Agrò, E. (2013). Percutaneous tib- ial nerve stimulation (PTNS) efficacy in the treatment of lower urinary tract dysfunctions: A systematic review. BMC Urology, 13, 61.
Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.
Ściśle niezbędne ciasteczka
Niezbędne ciasteczka powinny być zawsze włączone, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje dotyczące ustawień ciasteczek.
Jeśli wyłączysz to ciasteczko, nie będziemy mogli zapisać twoich preferencji. Oznacza to, że za każdym razem, gdy odwiedzasz tę stronę, musisz ponownie włączyć lub wyłączyć ciasteczka.
Ciasteczka stron trzecich
Ta strona korzysta z Google Analytics do gromadzenia anonimowych informacji, takich jak liczba odwiedzających i najpopularniejsze podstrony witryny.
Włączenie tego ciasteczka pomaga nam ulepszyć naszą stronę internetową.
Najpierw włącz ściśle niezbędne ciasteczka, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje!
